________________
નીચે પડતા નથી, પરંતુ ઊર્વગતિ કરે છે જતા હોવાથી હટી જતા હોવાથી વાયુના અને વાયુથી પણ ધુમાડે હલકે હોવાથી પરમાણુઓ ગળાને અવરોધ-નક્કર અવરોધ તે ઉર્ધ્વગતિ કરે છે.
ઉભો કરી શક્તા નથી કેમકે વાયુના પરમાણુ ફરીથી એક સિદ્ધાંત જણાવે છે કે કોઈ સ્થિતિ સ્થાપક છે અને તે એને મૂળભૂત પણ એક સમયે એક સ્થળે એક જ પદાર્થ સ્વભાવ છે અને તેથી ગળે નીચે પડે છે. ઘન, પ્રવાહી યા વાયુ હોય છે. જેટલી જગ્યા
પછી અવરોધ રૂપે પૃથ્વી પર આવે છે. ઘન પદાથે રોકી છે તેટલી જ અને તે એટલે ગેળે પૃથ્વી પર પડે છે અને તેના પદાર્થો રેકેલી જગામાં અન્ય કોઈપણ ઘન, પુદ્ગલ–પરમાણુ ગીચોગીચ હોઈ તે વાયુના પ્રવાહી વાયુ પદાર્થો રહી શકતા નથી.
પુદ્ગલે પ્રમાણે ભેદાઈ જઈ ઉર્ધ્વગતિ
કરતા નથી. એટલે ગળાનું પડવું અને પ્રયોગ :
પૃથ્વીને અવરોધ હોવાથી તે ગેળાને પૃથ્વી એક ૫ ઇંચના વ્યાસને લોખંડનો ગોળ ત્યે અને ઉભા રહી તેને હાથમાંથી છોડી દોઃ
લેખંડને ગોળે નીચે પડવાની ગતિ (લેખંડેને ગળે નીચે પડે છે તેની સમજતિ) કરે છે, ત્યારે તેની આજુબાજુ નજીકમાં જે વાતાવરણના પુદ્ગલ-પરમાણુ- રજકણુ છે
- જૉziડ નૉ ... તેમાં કોઈપણ બે પુદ્ગલ પરમાણુ વચ્ચે વધુમાં વધુ અવકાશ હેઈ-પોલાણ હાઈ બાજુમાં હટી જઈ- ઉર્ધ્વગતિ કરી–લેખંડના ગોળાના પડવાથી તેની ઉપર જે શૂન્યાવકાશ વેકયુમ-પેદા થાય છે તેની જગા આ
નીચેઘડે છે વાયુના પુદ્ગલે ઝડપથી લઈ લે છે અને એ વાતાવરણની
યુગલો પ્રમાણેની ક્રિયા ગોળે જમીન પર પડે છે
૨૨૮ .. ત્યાં સુધી ચાલુ રહે છે.
વિશેષમાં ગળાનું કદ જેટલી જગા રોકે છે તેટલી જ જગાના વાયુના પગલે-પરમાણુનું વજન કરવામાં આવે તે લેખંડના ગોળાના વજન કરતાં અતિશય ઓછું હોય છે જ, તેમજ તે ગેળાના પડવાથી વજન વધુ હોવાથી–વાતાવરણને પુદ્ગલે–પરમાણું, પ્રમાણમાં ઘણું ઓછા અને વધુ હલકા
લોટjડનો ગોળો :હોવાથી તેમજ ગળાના પડવાથી–તે ભેદાઈ
,
; , - –ાવરણનાં પુદ્ગલૉ :
ઉદાંત કરે છે. " લોખંડનો ગોળનીચે ચડવાની Íત :
કરે છે ત્યારે જ
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org