Vyakaran Mahabhashya Navahnik Satik Gujarati Anuwad

SR No.: 005538
Original Sutra Author: N/A
Author: Pradyumna R Vora
Publisher: L D Indology Ahmedabad
Publication Year: 2004
Total Pages: 718
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 18 MB

Page 496

यांद ताह सामान्यमप्यातादश्यते विशेपश्च ।
सत्याश्रये विधिरिष्टः॥४॥
सति च वलादित्वे इटा भवितव्यम्। अरुदिताम् अरुदितम् अरुदित। किमतो यत्सति भवितव्यम्। प्रतिषेधस्तु प्राप्नोत्यल्विधित्वात् ॥५॥ प्रतिषेधस्तु प्राप्नोति। कि कारणम्। अल्विधित्वात्। अल्विधिरयं भवति तत्रानल्विधाविति प्रतिषेधः प्राप्नोति। न वानुदेशिकस्य प्रतिषेधादितरेण
માવઃ ૬ .
તેથી મથહીમાં પ્રતિષેધ નહીં થાય.જો એમ હોય તો સામાન્યનો પણ અતિદેશ થાય છે અને વિશેષનો પણ. આશ્રય હોય તો જ વિધિ ઇષ્ટ છોઝા જો (પ્રત્યયમાં) વરત્વ હોય તો જ થઇ શકે. છે જેમ કે મરુતાનું અદ્વિતમ્ મહિતા (વાદ્રિ રૂપી આશ્રય) હોય તો જ (૪ત્ વિધિ) થાય તેથી શું? સાત્વિયિ લેવાથી પ્રતિષેધ તો પ્રાપ્ત થાય છે ને પા પ્રતિષેધ તો પ્રાપ્ત થાય છે. શા કારણે ? અન્ ને લગતા વિધિ હોવાથી,(એટલે કે) આ (૬ને લગતો) વિધિ અત્ વિધિ છે અને તેથી અત્વિ એમ કહીને જે પ્રતિષેધ કર્યો છે તે પ્રાપ્ત થાય છે. ગ અથવા તો (એ દોષ આવતો) નથી, કારણ કે અતિદેશને કારણે પ્રાપ્ત થતા (ધર્મ)નો પ્રતિષેધ થવા છતાં અન્ય રીતે તેનું અસ્તિત્વ રહેશે
વિશિષ્ટ સન્ નું ગ્રહણ કરીને ૨૮ નું વિધાન કર્યું છે તેથી ભાગકાર કહે છે વિશિષ્ટ હોવોડમાશ્રયો અને મન્ નો આધાર લીધો છે તેથી દ્વિષિ એ વિંધે છે તેથી પ્રવીત્ર વગેરેમાં સ્થાનિવલ્કાવનો નિષેધ થવાથી ક્નહીં થાય છતાં વિશિષ્ટ ધમનો અતિદેશ થવાથી ગુણ નિષેધ થશે. 30 માશ્રી રતિ માત્ર : જેનો આધાર લેવામાં આવે તે માત્ર જેમ કે આગમને લગતા કાર્યધાતુવચ્ચેવા, એ વિધિમાં વાતિ (વર્ પ્રત્યાહારમાંના વર્ણથી શરૂ થવું તે) આશ્રય છે.અરુવિતા વગેરેમાં પણ સાઃિ સાર્વધાતુદ્દે પ્રમાણે સાર્વધાતુક વસ્ત્રા િઆશ્રય છે તેથી રદ્ થાય
અહીં ટૂ આગમ થાય છે તે સત્ વિધિ છે,પરંતુ સ્થાનિવર્ભાવ તો અનર્ વિધિમાં થાય છે તેમ કહ્યું છે તેથી કવિતામ્ વગેરેમાં સ્થાનિવભાવ નહીં થાય. તેને લીધે શૂદ્ર આગમ નહીં થાય,કારણ કે તામ્ વગેરે જે સ્ત્રના પ્રત્યયો છે તે તમ્, થર્ વગેરે મૂળ પ્રત્યયોના તીર્થમાં તાન્તન્તામર પ્રમાણે થએલ આદેશો છે અને તેમને પ્રાપ્ત વિશિષ્ટ વાત્વિમસ્વિધિ છે. પ્રતિષેધ તો પ્રાપ્ત થાય છે એમ કહ્યું છે તેથી સૂત્રનો અર્થ આ પ્રમાણે સમજાશેઃ આદેશ સ્થાની જેવો છે પરંતુ અન્ને આધારે વિધિ થતો હોય ત્યાં નથી થતો.(ના.)
8
Personal & Private Use Only