Page Text
________________
अधिकारः) व्याख्या-विवरण-विवेचनसमन्विता
१३९२ णामजनकत्वेन क्लिष्टानुष्ठाननिवृत्तिहेतुत्वात्, (२४६) विदिततत्त्वानां तु न किञ्चिदनया तदनुवादरूपया, निरतिचारसामायिकगर्भमेकांग्रचिन्तानिरोधलक्षणं तथासूक्ष्मप्रवृत्तिभावतः प्रचुरकर्मक्षयहेतुः ध्यानमेव प्रधानसिद्धयङ्गभूतं श्रेयः । (२४७) एतद्धि
................. व्याख्या .............. ................... ___उपयोगं दर्शयति तथाविधेत्यादिना । तथाविधपरिणामजनकत्वेन-शुद्धचित्तपरिणामजनकत्वेन हेतुना किमित्याह-क्लिष्टानुष्ठाननिवृत्तिहेतुत्वात् अनित्यत्वादिभावनाया, विदिततत्त्वानां तु-योगिनां सामायिकवतां न किञ्चिदनया-अनित्यत्वादिभावनया। किंविशिष्टयेत्याहतदनुवादरूपया। किं तर्हि ? ध्यानमेव प्रधानसिद्धयङ्गभूतं श्रेय इति योगः । एतदेव विशेष्यते निरतिचारसामायिकगर्भम् । एतदभावे तत्त्वतोऽधिकृतध्यानानुपपत्तेः एकाग्रचिन्तानिरोधलक्षणं अप्रमादातिशययोगात् तथासूक्ष्मप्रवृत्तिभावतः । एतदेव विशेष्यते प्रचुरकर्मक्षयहेतुः असङ्गानुष्ठानान्तर्गतत्वेन ध्यानमेव प्रधानसिद्धयङ्गभूतं श्रेय इति । तद्धि ध्यानं निरुपम
... मनेतिरश्मि આ ભાવનાઓ શુદ્ધ ચિત્તપરિણામને ઉત્પન્ન કરનાર હોવાથી અને ક્લિષ્ટ-અનુષ્ઠાનથી (દુષ્ટકૃત્યોથી) અટકાવનાર હોવાથી ઉપયોગી જણાઈ આવે છે.
* योगीमोने लावना मनुपयोगी * (૨૪૬) જે જાણેલા તત્ત્વવાળા, સામ્યરૂપ સામાયિકવાળા યોગીઓ છે, તેમને તો આ સામ્યના જ અનુવાદરૂપ અનિત્યતાદિ ભાવનાઓની કોઈ જ ઉપયોગિતા નથી.. (જ અસિદ્ધ હોય, તેને સાધવા મથવાનું હોય, હવે સામ્યભાવ તો યોગીઓને સિદ્ધ જ છે. એટલે તેને સિદ્ધ કરવા અનિત્યાદિ ભાવનાઓની કોઈ જરૂર નથી.)
તેવા યોગીઓને તો સિદ્ધિનું પ્રધાનકારણ ધ્યાન જ કલ્યાણકારી છે. તે ધ્યાનનું આપણે સ્વરૂપ ोये -
* ध्याननु स्व३५* (१) नितियार सामायिॐथी मित... (भा निरतियार सामायिन डोय, तो ५२मार्थथा ધ્યાન જ ઉપપન્ન ન થાય.)
(૨) અપ્રમાદભાવના અતિશયથી એકાગ્રતાની સિદ્ધિ દ્વારા જે માનસિક ચિંતાઓના નિરોધરૂપ छ (तथासूक्ष्मप्रवृत्तिभावतः=) 5॥२९॥ 3 से द्रव्य आने से पाय तनो विषय होय छे. तेना ॥२४॥ એકાગ્રચિત્તાનિરોધ હોય છે.
(૩) અને અસંગ-અનુષ્ઠાનરૂપ હોવાથી સ્વાભાવિક પ્રવૃત્તિરૂપ છે અને એટલે જે પ્રચુર કર્મક્ષયનું
જિજ્ઞાસુઓને ત્યાંથી જાણવા ભલામણ.
१. 'काग्रं चित्तनिरोध०' इति ग-पाठः । २. 'हेतु असङ्गा०' इति ङ-पाठः ।
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005536 |
| Book Title | Anekantjaipataka Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhavyasundarvijay, Yashratnavijay |
| Publisher | Jingun Aradhak Trust |
| Publication Year | 2013 |
| Total Pages | 350 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 8 MB |