Page Text
________________
१३४३
अनेकान्तजयपताका
स्तस्य नाशत्वेऽन्वयः । ( १९५ ) स पूर्वाभाव: । नान्येक्षणे तदीक्षणम्, तत एव तत् । कथं प्रतिबन्धाभावे ? तत्तत्स्वाभाव्यात् । न तस्यैकान्ततुच्छत्वम् । ( १९६ ) ततः િિમતિ ? તતવાત્વજો નાશ:, જે વં યોષ: ? મુળ:, અમદ્દર્શનત્યાત્। યં તત્ત્વાĪ: ?
♦ બાબા
एतदाशङ्कयाह-तंस्य नाशत्वे विजातीयस्य कपालादेः । किमित्याह-अन्वयो भावविच्छेदादिति ગર્મ: । પર્ આહ-સ પૂર્વામાવો નાશઃ । તવાશ:ચાદ-નાન્યેક્ષળે-પાતવિવર્ણને તદ્દીક્ષાંपूर्वाभावदर्शनम् । पर आह- तत एव तत्-विजातीयदर्शनादेव पूर्वाभावस्य दर्शनम् । एतदाशङ्कयाह-कथं प्रतिबन्धाभावे ? विजातीयपूर्वाभावयोरिति प्रक्रमः । पर आह- तत्तत्स्वाभाव्यात्-विजातीयपूर्वाभावयोः तत्स्वभावत्वात् । एतदाशङ्कयाह-न तस्यैकान्ततुच्छ्रुत्वं पूर्वाभावस्य । पर आह-ततः किमिति यदि नामैवम् । एतदाशङ्क्याह-न विनाशो नामान्य एव, * અનેકાંતરશ્મિ .
( ષષ્ઠ:
->
:
સ્યાદ્વાદી ઃ આવું કહેવાથી તો, એ નાશરૂપ હોવા છતાં પણ તેમાં અન્વય જ સિદ્ધ થયો. (આશય એ કે, પૂર્વે ઘટભાવ હતો અને હમણાં એ નાશ કપાલભાવરૂપ થયો - હવે અહીં ભાવરૂપ તો અવિચ્છિન્ન જ રહ્યું, અર્થાત્ તે તો કપાલરૂપ નાશમાં પણ અનુગત જ રહ્યું. એટલે તો અન્વય સિદ્ધ થાય જ.)
(૧૯૫) બૌદ્ધ : અરે ! એ નાશ તો પૂર્વના અભાવરૂપ છે (ઘટનો નાશ ઘટના અભાવરૂપ છે, તો તેમાં ભાવરૂપ અવિચ્છિન્ન રહ્યું, એવું શી રીતે કહેવાય ?)
સ્યાદ્વાદી : જો કપાલરૂપ ઘટનાશ પૂર્વાભાવરૂપ હોય, તો કપાલનું દર્શન જ થશે, પૂર્વાભાવનું તો દર્શન જ નહીં થાય (અર્થાત્ ક્ષયનું ઈક્ષણ નહીં થાય.)
બૌદ્ધ : (તત વ) વિજાતીય કપાલના દેખાવાથી જ (તત્) તે પૂર્વભાવ દેખાઈ આવે છે. (ભાવ એ કે, ઠીકરા દેખાવાથી જ જણાઈ આવે છે કે ઘડો ફૂટી ગયો છે. એટલે કપાલદર્શનના આધારે પૂર્વાભાવનું દર્શન થાય છે જ.)
સ્યાદ્વાદી : પણ કપાલ અને પૂર્વાભાવનો પ્રતિબંધ (=અવિનાભાવસંબંધ) તો છે નહીં, તો એ કપાલદર્શનના આધારે પૂર્વભાવનું દર્શન શી રીતે માની શકાય ?
બૌદ્ધ ઃ કપાલ અને પૂર્વભાવનો એવો સ્વભાવ જ છે. (કે એકના દર્શનથી બીજાનું દર્શન થઈ
જાય)
સ્યાદ્વાદી ઃ જો આવો સ્વભાવ હોય, તો પૂર્વાભાવનું સર્વથા તુચ્છપણું ન મનાય (સ્વભાવવાળી વસ્તુ કથંચિત્ અતુચ્છ-વાસ્તવિક જ હોય. તુચ્છમાં સ્વભાવ ન હોય)
(૧૯૬) બૌદ્ધ : આવું કહીને તમે ફલિત શું કર્યું ?
૧. ‘સ વં રોષ:’ તિ -પા:, -પાતસ્તુ ‘જ વ રોષઃ' કૃતિ । ૨. ‘નયનાયત્વે’ કૃતિ -પા: । રૂ. ‘ભાવાવિચ્છેદ્ર કૃતિ' કૃતિ -પા: । ૪. ‘સામાન્ય વ’કૃતિ ૩-પાઃ ।
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005536 |
| Book Title | Anekantjaipataka Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhavyasundarvijay, Yashratnavijay |
| Publisher | Jingun Aradhak Trust |
| Publication Year | 2013 |
| Total Pages | 350 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 8 MB |