Page Text
________________
अनेकान्तजयपताका
(चतुर्थः
(१३४) यच्चोक्तम्ं-'नं चालोचनज्ञानमपि न शब्दानुविद्धं तथाऽननुभवेऽपि सुप्तादिबोधवत् तत्सूक्ष्मभावोपपत्तेः, ऊर्ध्वं तत्स्थूरभावात्' इत्यादि तदपि न नो बाधायै, तत्तदनुवेधेऽप्युक्तवत् शब्दार्थयोस्तादात्म्यायोगात् । न च सुप्तादिबोधः सूक्ष्मः सन्नन्यूनातिरिक्ततद्भाव ऊर्ध्वं स्थूरो भवति, एकान्तैकस्य तदन्यप्रतिबन्धकाभावेऽवस्था
७८९
...व्याख्या
हेतुनेत्याह-शब्दाभेदेन शब्द एव प्रत्यय इति कृत्वा । सत्येवम्-एवं सति सर्वः स्यात् श्रोता परचित्तवित् शब्दस्यैव चित्रत्वादित्यादि । यच्चोक्तं पूर्वपक्षै- 'न चालोचनाज्ञानमपि न शब्दाननुविद्धं तथाऽननुभवेऽपि सुप्तादिबोधवत् तत्सूक्ष्मभावोपपत्तेः ऊर्ध्वं तत्स्थूरभावात् ' इत्यादि, तदपि किमित्याह-न नः- नास्माकं बाधायै । कुत इत्याह- तत्तदनुवेधेऽपि तेन शब्देन तदनुवेधेऽपि - बोधानुवेधेऽपि उक्तवत् यथोक्तं तथा शब्दार्थयोः तादात्म्यायोगात्, अन्यच्चेत्यादिना निदर्शितमेतत् । दूषणान्तरमधिकृत्याह-न चेत्यादि । न च सुप्तादिबोधः सूक्ष्मः सन्नन्यूनातिरिक्ततद्भावः-तावन्मात्र एव ऊर्ध्वं स्थूरो भवति । कुत इत्याह-एकान्तैकस्य
अनेडांतरश्मि
એટલે શબ્દની સાથે વક્તગત બોધનું જ્ઞાન પણ થઈ જ જશે અને એટલે તો બધા શ્રોતાઓ પરચિત્તના भएाडार जनी ४शे... (डारा शब्द = यित्त... शब्हने भएवं भेटले वडताना यित्तने भएावं... પણ તેવું તો અનુભવસિદ્ધ નથી. એટલે બોધને શબ્દરૂપ માનવો પણ ઉચિત નથી...) सार : तेथी शब्द - जोधनुं ताहात्म्य जिलडुल संगत नथी...
* અદ્વૈતવાદીનાં અન્યમંતવ્યનો નિરાસ
(૧૩૪) બીજું તમે જે કહ્યું હતું કે – “અનુભવ ન થવા છતાં આલોચનજ્ઞાન શબ્દથી અનનુવિદ્ધ નથી, પણ અનુવિદ્ધ જ છે... કારણ કે સૂતેલાને થનાર સૂક્ષ્મબોધની જેમ સૂક્ષ્મશબ્દ તો ત્યાં પણ છે જ અને તે સૂક્ષ્મ શબ્દ-બોધ જ, પાછળથી સ્થૂળરૂપે થાય છે... વગેરે' – તે કથન પણ અમને બાધક નથી, કારણ કે બોધમાં શબ્દાનુવેધ થવા છતાં પણ, ઉક્ત રીતે શબ્દ-અર્થનું તાદાત્મ્ય ઘટતું જ નથી... से अधुं जमे 'अन्यच्च...' - ४त्याहि ग्रंथथी जतावी गया...
* એકાંતવાદીમતે સુપ્તાદિબોધની સ્થૂલરૂપતાનો નિરાસ
બીજી વાત, સુપ્ત-મત્તાદિ વ્યક્તિને થના૨ો સૂક્ષ્મબોધ, તે ન્યૂનાધિકતા વિના (–તેટલા જ પ્રમાણમાં રહેતો છતો) પાછળથી સ્થૂલ થાય એવું બની શકે નહીં, કારણ કે તમે માત્ર બોધરૂપતા જ માનો છો, એકાંતે એક જ વસ્તુ માનો છો, કર્મ જેવાં બીજા કોઈ પ્રતિબંધક તત્ત્વનું તમે અસ્તિત્વ માનતા નથી... १. ७६७-७६८तमे पृष्ठे । २. ' तथा लोचन०' इति क- पाठ: । ३. ७६७-७६८तमे पृष्ठे ।
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jalnelibrary.org
| SR No. | 005534 |
| Book Title | Anekantjaipataka Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhavyasundarvijay, Yashratnavijay |
| Publisher | Jingun Aradhak Trust |
| Publication Year | 2013 |
| Total Pages | 258 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 6 MB |