________________
७२९
अनेकान्तजयपताका
(चतुर्थः
स्वलक्षणमिति कृत्वा भेदिनः स्वयमसाधारणात्मनाऽभेदिन इव संसृष्टा इवाभान्ति भावा रूपेण केनचिद् विजातीयव्यावृत्त्युपलक्षितेन घटत्वादिना' इति न्यायतो वचनमात्रमेवेति । तथा तस्या बुद्धेः अभिप्रायवशादेकाकाराध्यारोपवशात् सामान्यं सदिति प्रकीर्तितं बुद्ध्यारोपित एवाकारः सामान्यमुक्तं तदसत् परमार्थेन वस्तुस्थित्या यथा सङ्कल्पितमारोपितं तयेति । एतच्च वचनमात्रम्, परमार्थतस्तदसत्त्वासिद्धेः, बुद्ध्यारूढस्य वेद्यमानत्वात्, तत्प्रतिक्षेपेऽतिप्रसङ्गात् (७८) तन्निविषयत्वासिद्धेः, प्रमाणाभावात्,
..* व्याख्या .......... संवियतेऽनया स्वलक्षणमिति कृत्वा भेदिनः स्वयमसाधारणात्मना अभेदिन इव संसृष्टा इवाभान्ति भावा रूपेण केनचिद् विजातीयव्यावृत्त्युपलक्षितेन घटत्वादिनेति-एतन्न्यायतो वचनमात्रमेव । तथा 'एतच्च वचनमात्रम्' इति योगः । किमित्याह-तस्या बुद्धरभिप्रायवशात् एकाकाराध्यारोपवशात् सामान्यं सदिति प्रकीर्तितं बुद्ध्यारोपित एवाकारः सामान्यमुक्तं तदसत् परमार्थेन वस्तुस्थित्या यथा सङ्कल्पितमारोपितं तयेति । एतच्च वचनमात्रम् । कुत इत्याह-परमार्थतः-तत्त्वेन तदसत्त्वासिद्धेः-सामान्यासत्त्वासिद्धेः । असिद्धिश्च बुद्ध्यारूढस्य वेद्यमानत्वात् तत्प्रतिक्षेपे-बुद्ध्यारूढसामान्यप्रतिक्षेपे अतिप्रसङ्गात्-बुद्ध्यारूढ
* मनेतिरश्मि - स्वलक्ष ५५ 09 अमे६३५ मासे छ... 5 ते अभ६३५ मासे ? तो घटवाहिनी अपेक्षा... આ ઘટવ વિજાતીય એવા પટાદિની વ્યાવૃત્તિરૂપ છે, એટલે તે ઘટત્વની અપેક્ષાએ ભિન્ન-ભિન્ન પણ घटा स्वसोनो, मे511२३५ प्रतिमास थाय छे..." - संपूर्ण जथन ५ए। युस्तिथी मात्र બોલવા પૂરતું જ સાબિત થાય છે, કારણ કે પહેલી વાત તો એ કે, તે બુદ્ધિ સ્વલક્ષણપ્રતિભાસી હોઈ તેના દ્વારા સ્વલક્ષણનું સંવરણ= આચ્છાદાન જ ઘટતું નથી, તો પછી તમારું (તે બુદ્ધિ વડે સંવૃત્ત भिन्नतावण ५९...) ऽथन शा रीते युक्त य?
* સામાન્યની અપારમાર્થિક્તાનો નિરાસ - બીજું તમે જે કહ્યું હતું કે - “આવી બુદ્ધિના એકાકારરૂપ અધ્યારોપના વશે, તે સામાન્ય સત્તારૂપે કહેવાયેલ છે, એટલે કે બુદ્ધિપરિકલ્પિત આકાર જ સામાન્ય છે અને એટલા અંશે જ તે સત્ छ... ५४j सामान्य ते बुद्धि व ४८५ायेत छ, तेj सामान्य ५२भार्थथा (=qास्तवि शत) तो અસત્ જ છે, અર્થાત્ તે છે જ નહીં” – આ કથન માત્ર વચનવિલાસરૂપ સાબિત થાય છે, કારણ કે "ते सामान्य ५२भार्थथा असत् छे" - सिद्ध नथी....
पौध : तो शुं ते ५२भार्थथा ५९। सत् छ ? સ્યાદ્વાદીઃ હા જરૂર, કારણ કે સવિકલ્પબુદ્ધિમાં તેનું સ્પષ્ટપણે સંવેદન થાય છે... હવે જો આ
१. अतः परं 'तया'ऽवसानकः पाठो व्याख्यायां ७२० तमे पृष्ठे विद्यते । २. 'इवासंसृष्टा' इति ङ-पाठः ।
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org