Anekantjaipataka Part 02

________________ अधिकार: ) व्याख्या - विवरण - विवेचनसमन्विता विरोधादिति सूक्ष्मधिया भावनीयम् । एकान्तैकस्वभाववस्तुवादिनस्त्वेष दोषोऽनिवारित .....व्याख्या त्मग्राहकज्ञानाभिव्यञ्जकात्मकत्वेनैव एकत्र ऋषभादिज्ञानेऽस्य कात्स्र्योपयोग इति वर्द्धमानादिज्ञानाभावे तथात्वविरोधः । एवमन्यापेक्षयाऽप्यतिसूक्ष्मधिया भावनीयम् एतत्, अतिगहनत्वादिति । एकान्तेत्यादि । एकान्तैकस्वभाववस्तुवादिनस्तु - बौद्धादेः एष दोषः - अनन्तानां अनेडांतरश्मि પૂર્વપક્ષ : જો બંનેનું જ્ઞાન જુદું જુદું હોય તો તે બંનેને અસર્વજ્ઞ માનવા પડશે, કારણ કે સર્વજ્ઞને તો પૂર્ણ જ્ઞાન હોવાથી સરખું જ જ્ઞાન હોય.. (સરખું ન હોય તો તેમને અસર્વજ્ઞ જ માનવા પડે..) ઉત્તરપક્ષ ઃ એમાં સર્વજ્ઞની અસર્વજ્ઞતાની આપત્તિ નથી, કારણ કે બંને (ઋષભ-વર્ધમાનસ્વામી) વડે તે વસ્તુનું પૂર્ણજ્ઞાન તો થયું જ છે... ३८८ - પ્રશ્ન : જો બંને વડે જ્ઞાન પૂર્ણ થયું તો તેમાં ભેદ શી રીતે ? ઉત્તર : જુઓ, (૧) ઋષભદેવ ભગવાને સ્વજીવદ્રવ્યરૂપે, પુરિમતાલ ઉદ્યાનમાં, ત્રીજા આરાનાં अंते, नात्मिपुत्रत्वाहि पर्याय३ये ज्ञान ... जने (२) महावीरस्वामी पोताना अन्य वद्रव्य३ये, ઋજુવાલિકાનદી તીરે, ચોથા આરાનાં અંતે, સિદ્ધાર્થપુત્રત્વાદિપર્યાયરૂપે જ્ઞાન કર્યું... આમ બંનેનો लेह पए। छे ४... આ વિષય ઘણો ગહન છે, માટે સૂક્ષ્મબુદ્ધિથી સમજવાની કોશિશ કરવી. * એકાંતવાદીમતે જ અનંતકેવલીઓને કેવલજ્ઞાનની અનુપપત્તિ એક જ વસ્તુથી, અનંતકેવલીઓને જુદું જુદું કેવલજ્ઞાન ત્યારે જ થઈ શકે, કે જ્યારે તે વસ્તુ उत रीते विभित्र३५ होय... Jain Education International ......विवरणम् ... इतिपर्यन्तस्यैवमक्षरयोजना - 'ऋजुपालिका 'तीरादौ क्षेत्रे दुःषमसुषमान्ते च काले वर्द्धमानादिज्ञान्यपेक्षया अविकलात्मग्राहकज्ञानाभिव्यञ्जकात्मकत्वेनैवोपलक्षितस्य संतोऽस्य वस्तुन एकत्र - ऋषभादिज्ञाने उपयोगो वर्तत इति कृत्वा वर्द्धमानादिज्ञानस्य ऋषभादिज्ञानरूपतया भावे तथात्वविरोधस्तत्त्वज्ञान्यपेक्षया तत्र तत्र तदा तदाऽविकलात्मग्राहकज्ञानेत्यादिवाक्योक्तार्थविरोध: । अयमत्र भावः - यदि यदेतद् युगादिदेवज्ञानं तदेव वर्द्धमानज्ञानं स्यात् तदा ऋषभज्ञाने एष्यत्काले क्षेत्रे भेदे च वस्तु महावीरज्ञानजनकतया न प्रतिभासेत, महावीरज्ञानस्य ऋषभज्ञानभिन्नस्वभावस्याभावात्, प्रतिभासते च तत् तथा । अतः कथञ्चिद् भेद एव नाभिसिद्धार्थपार्थिवनन्दनज्ञानयोः । न चैवमन्योन्यमसर्वज्ञता सर्वस्योभाभ्यामपि ज्ञानात्, परमन्यजीवद्रव्यरूपेण सता ऋषभेण ज्ञातं वस्तु अन्यजीवद्रव्यस्वभावेन च महावीरेण, एवमन्यक्षेत्रगतेन नाभिसूनुना अन्यक्षेत्राश्रितेन चरमतीर्थपतिना, एवं कालेऽपि एवं नाभिसूनुत्वादिपर्यायपर्यापन्नेन सता ऋषभेण वस्तु व्यज्ञायि सिद्धार्थसूनुत्वादिपर्यायोपगतेन च महावीरेणेति ॥ १. 'स्वतोऽस्य' इति क-पाठः । २. ' अन्यो न सर्वज्ञता' इति क- पाठः । For Personal & Private Use Only www.jainelibrary.org

SR No.	005533
Book Title	Anekantjaipataka Part 02
Original Sutra Author	N/A
Author	Bhavyasundarvijay, Yashratnavijay
Publisher	Jingun Aradhak Trust
Publication Year	2013
Total Pages	438
Language	Gujarati
Classification	Book_Gujarati
File Size	10 MB

Page 173