________________
अधिकारः) व्याख्या-विवरण-विवेचनसमन्विता
३७८
-00 भवति शब्दार्थविभावनम्, तथाऽन्तर्जल्पाकारादिबोधसिद्धेः, लोकानुभवप्रामाण्यादिति ॥
(८२) स्यादेतत्, इत्थमनेकस्वभावत्वे वस्तुनो नैकस्यैवानेकप्रमातृभिरवसायः । तथाहि-यदि य एव तत्स्वभाव एकावसायस्य निमित्तं स एवापरावसायस्य, तत
..व्याख्या *
......
भवति शब्दार्थविभावनम् । कुत इत्याह-तथाऽन्तर्जल्पाकारादिबोधसिद्धेः किमिदमित्यालोचयतस्तदिदं पूर्वोक्तलिङ्गवत् पनसमिति बोधसिद्धेरित्यर्थः । सिद्धिश्च लोकानुभवप्रामाण्यादिति ॥
स्यादेतत्, इत्थम्-उक्तनीत्याऽनेकस्वभावत्वे वस्तुनः-इन्द्रियार्थादे कस्यैवानेकप्रमातृभिरवसायः । एतदेव भावयति तथाहीत्यादिना । तथाहि-यदि य एव तत्स्वभावःवस्तुस्वभावः, एकावसायस्येति एकस्य, प्रमातुरिति प्रक्रमः, अवसाय एकावसायस्तस्य निमित्तं स एवापरावसायस्य-प्रमात्रन्तरावसायस्य ततस्तयोः-अवसाययोरैक्यम् । कुत इत्याह
................ मनेतिरश्मि ..... ___ "म शुंछ" मेवी विया२९॥ ४२di-४२di अंत ५१२ मो५ च्या पा६ - तथावि५ક્ષયોપશમાત્ શબ્દવિશેષની સ્મૃતિ થયે, “આ તો પૂર્વોક્ત ચિહ્નવાળો પનસ છે” – એમ શબ્દના વિષયનો બોધ સિદ્ધ જ છે. અને તેમાં લોકોનુભવ પ્રમાણ છે જ.
निष्ठर्ष : तेथी क्षयोपशमनी वियित्रता, दृश्य + विध्य अर्थन मेडी४२५शभ्य ४ छ... હા, સર્વથા ભેદ ભલે ન માનો, પણ કથંચિત્ અભેદ તો માનવો જ રહ્યો.
- પૂર્વપક્ષી દ્વારા એકસ્વભાવતાનું આપાદાન - (८२) पूर्वपक्ष : 34 शत, इन्द्रिय-२०६ वगैरेनी विषयाभूत घट वस्तुने, d અનેકસ્વભાવી માનશો, તો એક જ વસ્તુનો અનેક પ્રમાતાઓ દ્વારા બોધ જ નહીં થઈ શકે.
प्रश्न : भ ?
ઉત્તર ઃ તે આ રીતે - જો વસ્તુનો જે સ્વભાવ, એક પ્રમાતાના બોધનું કારણ છે, તે જ સ્વભાવ, બીજા પ્રમાતાના બોધનું પણ કારણ હોય, તો બંને પ્રમાતાનો બોધ એક થઈ જવાની આપત્તિ આવશે, કારણ કે જેમ ચૈત્રજ્ઞાન અને તેનાં જ્ઞાનનું સ્વરૂપ એકનિમિત્તક હોવાથી અભિન્ન છે, તેમ બંને પ્રમાતાનું જ્ઞાન પણ એકનિમિત્તક હોવાથી અભિન્ન ઠરશે...
*"इन्द्रियग्राह्यतोऽन्योऽपि वाच्योऽसौ न च दाहकृत् ।
तथाप्रतीतो भेदाभेदसिदध्यैव तत्स्थितेः ॥" - शास्त्रवार्तासम० ११/२५ ॥
* वे, भूण पात ५२ भावीमे - सवि८५ संवेहननी सिद्धि माटे ग्रंथ॥२ श्रीनो भुध्य पायो छ - (१) अने स्वभावत, (२) अनेऽशवाय्यता (3) मंत:पारणोधसिद्धि... वगेरे. ५, मागे ५र्वपक्षी 5% पोताना वियोमा ..
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org