________________
પરિશિષ્ટ - ૧
વિશેષ ટીપ્પણો
ઉત્તર ઃ તમારી વાત શક્ય નથી, જુઓ - (તમે વસ્તુમાં ...)
છે
(પૃ. ૯૦, પં. ૧૮) એટલે એકાંતે એકરૂપ સેતિકાથી જો બીજાને પણ તૃપ્તિ થાય તો માનવું જ પડે કે એકમાં તે સંપૂર્ણતયા ઉપયોગવાળી નહોતી, બેમાં જુદા જુદા અંશે ઉપયોગવાળી હતી...
(પૃ. ૯૩, પં. ૧૩) કારણ કે સેતિકા અને ઘટ બંને એકસ્વરૂપવાળા હોવાથી તેમાં બેમાં વિશેષ શું ? કે જેથી ઘટથી બે કાર્ય થાય ને સેતિકાથી માત્ર એક જ ! હવે વધુ ચર્ચાથી સર્યું.
(પૃ. ૧૦૫, પં. ૧૩) (ઉભયની પ્રતીતિ ઉભયનાં અસ્તિત્વ વિના ન જ હોઈ શકે.)
(પૃ. ૧૦૫, પં. ૨૧) (અન્યથા ઘટાદિમાં દેખાતું સ્વ-પરવૈશિષ્ટ્ય અનુપપન્ન થાય.)
३
(પૃ. ૧૦૬, પં. ૨૧) પ્રશ્ન ઃ જો અબાદિઅસત્ત્વ ઘટમાં જ રહેશે, તો પટમાં અબાદિઅસત્ત્વાભાવ સિદ્ધ થતાં પટ અપ=જળરૂપ થવાની આપત્તિ આવે..
ઉત્તર : વાત સાચી છે, પણ અબાદિઅસત્ત્વ ઘટમાં જ રહે તેવું નહીં માનીએ, પણ અબાદિઅસત્ત્વ ઘટસત્ત્વથી જ અનુવિદ્ધ નથી, પણ પટાદિસત્ત્વથી પણ અનુવિદ્ધ છે તેમ માનીશું.. આ જ વાત ‘અથવા' કરીને ગ્રંથકારશ્રી જણાવે છે..
టీ
(પૃ. ૧૦૯, પં. ૧૬) તેથી ભાવ એ કે, પૃથ્વીમાં રહેલું જળાસત્ત્વ, જળમાં જ જળાસત્ત્વની પ્રતીતિ કરાવે એવું ન બને, કારણ કે જળમાં જળાસત્ત્વનો અનુવેધ નથી.. એટલે જળસત્ત્વ સિવાય પાર્થિવસત્ત્વ વગે૨ે તમામની સાથે જળાસત્ત્વનો અનુવેધ માનવો જ રહ્યો અને તો પાર્થિવમાં પાર્થિવસત્ત્વ અને જળાસત્ત્વરૂપ ઉભયરૂપતા આવશે જ..
(પૃ. ૧૧૪, પં. ૧૯) એટલે તમે જેવો અનેકાંતવાદ (=કેવળ ભેદના સમાનાધિકરણ કેવળઅભેદને સ્વીકા૨વારૂપ અનેકાંતવાદને) કલ્પીને તેના વિશે દોષો રજૂ કર્યા તેવો અનેકાંતવાદ અમે માનતા જ નથી (અને એટલે તેને લઈને અમને દોષો પણ ન આવે.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org