Page Text
________________
૪૦
પ્રવચન ક્રમાંક -૫, ગાથા ક્રમાંક - ૪ પોતાની હતી નહિ અને છોડી દીધી તેમાં નવાઈ શું કરી ? શરીર તમારું છે નહિ અને આસક્તિ છોડી તેમાં શું નવાઈની વાત. આ જગતના પદાર્થો તમારા છે જ નહિ તો તમે ત્યાગ કરવામાં કેમ ગર્વ અનુભવો છો? તમારું છે જ નહિ ત્યાં ત્યાગ શેનો? તારું નથી એમાં તારી આસક્તિ છે, તારું મમત્વ છે, તારી મૂછ છે તેથી તું માત્ર તેની સાથે સંબંધ જોડે છે. તાર બાંધે છે, સાંકળ બાંધે છે, તેની સાથે તન્મય થાય છે, તદાકાર થાય છે અને મારું મારું એ પ્રમાણે તું કહે છે, પણ તારું છે શું? મૃત્યુ આવતાં શરીર સંપત્તિ બધું અહીં પડ્યું રહેશે.
સાવ સોનાનાં સાંકળા, પહેરણ નવ નવા વાઘા, ઘોળું વસ્ત્ર એના કરમનું, તે તો શોધવા લાગ્યા.
એક રે દિવસ એવો આવશે. (ઉદયરત્ન.મહારાજ) ત્રણસો વર્ષ પહેલાં ઉપા. યશોવિજયજી મહારાજે મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં બીરાજતા સીમંધર સ્વામીને વિનંતિ કરતાં કહ્યું કે,
ધૂમધામે ધમાધમ ચલી, જ્ઞાન મારગ રહ્યો દૂર રે,
સ્વામી સીમંધર વિનંતિ, સાંભળો માહરી દેવ રે. પ્રભુ ! આ ભરતક્ષેત્રમાં બાહ્ય ક્રિયાઓ ઘણી થાય છે. પરંતુ જ્ઞાન માર્ગ ગૌણ થતો જાય છે.” દેહાદિ પરવસ્તુનો ને રાગાદિનો ત્યાગ કરીને શુદ્ધ આત્મપરિણતિએ પ્રવર્તવું તેને જ્ઞાની પુરુષો ક્રિયા કહે છે. તો શું કરવાનું આવ્યું? જેમ છો તેમ, જેવાં છો તેવાં, તમે જે છો તેનો અનુભવ કરો. તમારા જે ગુણો છે તેને ભોગવો અને તમે જ્યાં છો ત્યાં આવી જાવ. વ્યવહારમાં દીકરાને જણાવો છો ને કે બેટા ! અમારી ભૂલ થઈ, અમે ઉતાવળ કરી, તને કહેવું ન જોઈએ પણ કહી દીધું, બોલવું ન જોઈએ પણ બોલી ગયા પણ દીકરા હવે તું ઘેર આવી જા. જ્ઞાની પુરુષો કહે છે કે “તું ઘેર આવી જા. તારું ઠેકાણું બહાર નથી. તારું ઠેકાણું શુદ્ધાત્મા છે.”
રાગ, દેહાદિ ભાવો અને એની આસક્તિ-મમત્વનો ત્યાગ કરી શુદ્ધ આત્મ પરિણતિએ પ્રવર્તવું તે ભાવક્રિયા છે અને એમાં જે મદદગાર થાય, નિમિત્તરૂપ થાય, સહાયક બને, પુષ્ટિ આપે, આલંબનરૂપ થાય એવી જે ક્રિયા તેને કહેવાય છે દ્રવ્યક્રિયા. જેમ કે સામાયિક, ચતુર્વિશતિ સ્તવ, (દવવંદન) ગુરુવંદન, પચ્ચખાણ, ગુરુભક્તિ, સેવા, તીર્થયાત્રા, પૂજા પાઠ આ દ્રવ્યક્રિયા છે, તે આત્મ પરિણતિરૂપ ભાવ ક્રિયામાં મદદરૂપ થાય છે. સામાયિક સમતા સ્વરૂપ આત્મપરિણતિરૂપ ક્રિયાના ટેકામાં છે. પ્રતિક્રમણ પાપથી પાછા ફરવા સ્વરૂપ આત્મપરિણતિરૂપ ક્રિયાના ટેકામાં છે. દેવવંદન આત્મપરિણતિ રૂપ ક્રિયાના ટેકામાં છે.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005521 |
| Book Title | Atmasiddhishastra Part 01 |
| Original Sutra Author | Shrimad Rajchandra |
| Author | Bhanuvijay |
| Publisher | Satshrut Abhyas Vartul |
| Publication Year | 2011 |
| Total Pages | 492 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 10 MB |