________________
૬૫
સંલેખનાવતુક | અભ્યધત વિહાર | ગાથા ૧૪૧૩-૧૪૧૪
(૪) ઉઝિતધ એટલે ત્યજી દેવાના ધર્મવાળું. ગૃહસ્થને જે વસ્ત્ર પોતાના ઉપયોગમાં લેવાનું ન હોય, પરંતુ ત્યજી દેવાનું હોય તેવું વસ્ત્ર તે ગૃહસ્થ પાસેથી લેવું, તે ઉઝિતધર્મા એષણા છે.
આમ, સાત પ્રકારની આહારની એષણામાંથી સંસષ્ટા અને અસંસૃષ્ટા નામની પ્રથમ બે એષણા અને ચાર પ્રકારની વસ્ત્રની એષણામાંથી ઉદિષ્ટા અને પ્રેક્ષિતા નામની પ્રથમ બે એષણા, જિનકલ્પી સાધુને હોતી નથી. ||૧૪૧૩ll
અવતરણિકા :
પૂર્વગાથામાં આહાર અને ઉપધિના વિષયમાં બે પ્રકારના પરિકર્મનું સ્વરૂપ બતાવ્યું. હવે અન્ય રીતે બે પ્રકારના પરિકર્મનું સ્વરૂપ જ બતાવે છે -
ગાથા :
पाणिपडिग्गहपत्तो सचेलभेएण वा वि दविहं तु । (? पाणिपडिग्गहेण सचेलऽचेलभेएण वा वि दुविहं तु ।)
जो जहरूवो होही सो तह परिकम्मए अप्पं ॥१४१४॥ दारं ॥ અન્વયાર્થ:
પાપડિ પાણિ-પ્રતિગ્રહથી=અપાત્રવાળા અને પાત્રવાળાના ભેદથી, સવેત્તડવેનમેઇUT વા વિ=અથવા સચેલ-અચેલના ભેદથી, વિહં તુ=(પરિકમ) વળી બે પ્રકારે છે. નો નવો દોરી જે યથારૂપવાળા થશે=જે સાધુ જિનકલ્પ સ્વીકાર્યા પછી અપાત્રવાળા આદિ કે સચેલ આદિ જે પ્રકારના સ્વરૂપવાળા થશે, તો તે તદ-તે પ્રકારે અખં–આત્માને પરિમ=પરિકર્ષિત કરે છે.
ગાથાર્થ :
અપાત્રવાળા અને પાત્રવાળાના ભેદથી અથવા સચેલ અને અચેલના ભેદથી, વળી પરિકર્મ બે પ્રકારે છે. જે સાધુ જિનકા સ્વીકાર્યા પછી અપાત્રવાળા આદિ કે સચેલ આદિ જે પ્રકારના સ્વરૂપવાળા થવાના હોય, તે સાધુ તે પ્રકારે આત્માને પરિકર્ષિત કરે છે.
ટીકા : __पाणिप्रतिग्रहपात्रः (?पाणिप्रतिग्रहेन )-अपात्रपात्रवद्भेदेन सचेलाचेलभेदेन वापि, द्विविधं तु प्रस्तुतं परिकर्म, यो यथारूपो भविष्यति, जिनकल्पिकः सः तथा तेनैव प्रकारेण परिकर्मयत्यात्मानमिति થાર્થ: ૨૪૨૪ (દરમ્) |
ટીકાર્ય :
પાણિ-પ્રતિગ્રહથી અર્થાત્ હાથ-પાત્રના ભેદથી=અપાત્ર-પાત્રવા ભેદથી અર્થાત્ કરપાત્રલબ્ધિવાળા સાધુને અપાત્રવાળાના ભેદથી અને કરપાત્રલબ્ધિ વગરના સાધુને પાત્રવાળાના ભેદથી, અથવા સચેલ
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org