________________
૩૬૮
સંખનાવસ્તુક | અભ્યધત મરણ | ભક્તપરિજ્ઞા | કુભાવના | ગાથા ૧૬૦૮-૧૬૬૯ ટીકાઃ __ कन्दर्पादिवादो न चेह-आगमे चरणे-चारित्रविषयः श्रूयते क्वचित् कस्मिंश्चित्सूत्रस्थाने, तत्-तस्माद् एतत्सेवनं-कन्दर्पसेवनमपि तद्वादविराधकं-चारित्रवादविराधकमेवेति गाथार्थः ॥१६६८॥ ટીકાર્ય
અને ચરણવિષયક=ચારિત્રના વિષયવાળો, કંદર્પાદિનો વાદ અહીં=આગમમાં, ક્યાંય=કોઈપણ સૂત્રસ્થાનમાં, સંભળાતો નથી. તે કારણથી આનું સેવન=કંદર્પનું સેવન પણ, તેના વાદનું વિરાધક છે ચારિત્રના વાદનું વિરાધક જ છે, એ પ્રમાણે ગાથાર્થ છે. ભાવાર્થ :
ચારિત્રવિષયક કંદર્પાદિનો વાદ કોઈ સૂત્રમાં સંભળાતો નથી, પરંતુ અનાભોગાદિથી કંદર્પાદિ સેવ્યા હોય તો ચારિત્રવિષયક તેના વર્જનનું કથન સૂત્રમાં સંભળાય છે. માટે કંદર્પાદિનું સેવન કરનારા સાધુ ચારિત્રવાદના વિરાધક છે અર્થાત્ ભગવાને સર્વ ઉદ્યમથી આત્મભાવમાં વિશ્રાંતિ પામવાને અનુકૂળ જે ચારિત્રનું કથન કર્યું છે તેની વિરાધનારૂપ જ છે. માટે સાધુએ સર્વ ઉદ્યમથી કાંદપિકી આદિ ભાવનાઓના પરિહારમાં ઉદ્યમ કરવો જોઈએ, જેથી નિરતિચાર ચારિત્રની પ્રાપ્તિ થાય. /૧૬૬૮ અવતરણિકા:
एवं निश्चयनयेनैतदुक्तं - અવતરણિતાર્થ :
આ પ્રમાણે આ નિશ્ચયનયથી કહેવાયું અર્થાત ગાથા ૧૬૬૬થી ૧૬૬૮માં બતાવ્યું એ પ્રમાણે કંદર્પાદિનું કરણ ચારિત્રવાદનું વિરાધક છે એ નિશ્ચયનયને આશ્રયીને કહેવાયું,
ગાથા :
किंतु असंखिज्जाइं संजमठाणाई जेण चरणे वि ।
भणियाइं जाइभेया तेण न दोसो इहं कोई ॥१६६९॥ અન્વયાર્થ :
વિંતુ=પરંતુ ખે=જે કારણથી ઘરને વિકચરણમાં પણ નાખે=જાતિના ભેદથી સસંવિMારું સંગમવાડું મારૂં અસંખ્ય સંયમસ્થાનો કહેવાયાં છે, તે–તે કારણથી રૂદં અહીં કંદર્પાદિમાં, સોડું રોસો ન=કોઈ દોષ નથી=વ્યવહારથી ચારિત્ર સ્વીકારવામાં કોઈ દોષ નથી.
ગાથાર્થ :
પરંતુ જે કારણથી ચારિત્રમાં પણ જાતિના ભેદથી અસંખ્યય સંચમસ્થાનો કહેવાયાં છે, તે કારણથી કંપાદિમાં વ્યવહારથી ચારિત્ર સ્વીકારવામાં કોઈ દોષ નથી.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org