________________
૨૯૨
સંલેખનાવસ્તુક | અભ્યધત મરણ/ ભાવસંલેખના | ગાથા ૧૬૦૦-૧૬૦૮ સુવર્ણના ઘટસ્થાનીય વર્તે છે. આવું પરિશુદ્ધ અનુષ્ઠાન સદા પણ નિયમથી ત મહાત્માને ઈષ્ટ એવા મોક્ષપ્રાપ્તિનું સાનુબંધ કારણ છે.
આશય એ છે કે જિનાજ્ઞાનું દઢ અવલંબન લઈને સ્વભૂમિકાને અનુરૂપ સેવાનું અનુષ્ઠાન વીતરાગતાને અભિમુખ ભાવોની નિષ્પત્તિ દ્વારા યોગની અંતિમ ભૂમિકા સુધી ઉત્તરોત્તર વૃદ્ધિ પામનાર હોવાથી કષછેદ-તાપપરીક્ષાથી શુદ્ધ એવા સુવર્ણના ઘડાતુલ્ય છે. તેથી જેમ સુવર્ણનો ઘડો તૂટી જાય તો પણ તેમાંથી ફરી નવો સુંદર સુવર્ણનો ઘડો બની શકે છે; તેમ શાસ્ત્રવચનનું અવલંબન લઈને ત્રિકોટીથી પરિશુદ્ધ અનુષ્ઠાન સેવનારા મહાત્માનું ચિત્ત સદા નિરવદ્ય ભાવોથી અત્યંત વાસિત હોય છે અને તેમના આત્મામાં તે ઉત્તમ ભાવોના સંસ્કારો અવસ્થિત રહે છે, તેથી તેઓનું સંયમ આ ભવમાં નિષ્ઠા સુધી ન પહોંચે અને તેઓ કાળ કરીને દેવલોકમાં જાય, તો ઘટસ્થાનીય એવી તેઓની સંયમની ક્રિયાઓ દેવભવમાં નાશ પામવા છતાં સુવર્ણસ્થાનીય એવા તેઓના આત્મા પર પડેલા ચારિત્રના ઉત્તમ સંસ્કારો દેવભવમાં પણ અવસ્થિત રહે છે, જેના કારણે તેઓને દેવભવમાં પણ નિરવદ્ય જીવનવાળા મહાત્માઓ પ્રત્યે અત્યંત પક્ષપાત પ્રગટે છે, તેઓની ભક્તિ કરીને તેઓ વિશિષ્ટ ચારિત્રની શક્તિનો સંચય કરે છે. આમ તે મહાત્માના આત્મામાં રહેલા સુવર્ણસદશ ઉત્તમ ચારિત્રના સંસ્કારોથી તેઓને ફરીથી પૂર્વના ચારિત્ર કરતાં વિશિષ્ટ ચારિત્ર પ્રાપ્ત થાય છે, અને આ રીતે ઉત્તરોત્તર ચારિત્રની વૃદ્ધિ કરાવીને તે પરિશુદ્ધ અનુષ્ઠાન નિયમથી વીતરાગભાવમાં વિશ્રાંત થનાર છે, તેથી પરિશુદ્ધ અનુષ્ઠાન સાનુબંધ એવા મોક્ષનું સાધન છે. આ પ્રકારે સંખના કરનારા મહાત્મા પોતાના અનુષ્ઠાનને અત્યંત પરિશુદ્ધ બનાવવા માટે ભાવન કરે છે. /૧૬૦૭
અવતરણિકા :
પરિશુદ્ધ અનુષ્ઠાનનો પક્ષપાત દઢ કરવા માટે સંલેખન કરનારા મહાત્મા અપરિશુદ્ધ અનુષ્ઠાન કેવા પ્રકારનું છે? તેનું ભાવન કરે છે, તે બતાવે છે –
ગાથા :
जं पुण अपरिसुद्धं मिम्मयघडतुल्ल मो तयं णेअं ।
फलमित्तसाहगं चिअ ण साणुबंधं सुहफलंमि ॥१६०८॥ અન્વચાઈ: - i TT પરિશુદ્ધ-વળી જે અપરિશુદ્ધ (અનુષ્ઠાન) છે, પિત્ત વિકફળમાત્રનું સાધક જ તય મિમય તુ બે-તે મૃત્મય ઘટતુલ્ય જાણવું. સુત્તમ સાધુવંધું =શુભ ફળમાં સાનુબંધ નથી. * “પો' પાદપૂર્તિ અર્થે છે. ગાથાર્થઃ
વળી જે અપરિશુદ્ધ અનુષ્ઠાન છે, ફળમાત્રનું સાધક જ તે માટીના ઘડતુલ્ય જાણવું. શુભ ફળમાં સાનુબંધ નથી.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org