Panchvastuk Prakaran Part 07

SR No.: 005514
Original Sutra Author: N/A
Author: Pravinchandra K Mota
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2010
Total Pages: 460
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 9 MB

Page 308

સંલેખનાવતુક | અભ્યધત મરણ / ભાવસંલેખના / ગાથા ૧૬૦૨-૧૬૦૩
૨૮૩
ગાથા :
नो इत्तो हिअमण्णं विज्जइ भुवणे वि भव्वजीवाणं ।
जाअइ अओ च्चिअ जओ उत्तरणं भवसमुद्दाओ ॥१६०२॥ અન્વયાર્થ:
મુવો વિભુવનમાં પણ મિત્રની વા=ભવ્ય જીવોનું રૂત્તો=આનાથી=ધર્મયાનથી, મUUાં ૩િ નો વિMફુ=અન્ય હિત વિદ્યમાન નથી; નો જે કારણથી મો ત્રિ=આનાથી જ=ધર્મયાનથી જ, નવસમુદ્દાનો ૩ત્તરdi નાટ્ટ=ભવસમુદ્રથી ઉત્તરણ થાય છે.
ગાથાર્થ :
ભુવનમાં પણ ભવ્ય જીવોનું ધર્મચાની અન્ય હિત વિદ્યમાન નથી; જે કારણથી ધર્મયાનથી જ ભવસમુદ્રથી ઉત્તરણ થાય છે. ટીકા? ____ नातो-धर्मयानाद्धितमन्यद्वस्तु विद्यते भुवनेऽपि त्रैलोक्येऽपि भव्यजीवानां, कुत इत्याह-जायतेऽत एव-धर्मयानाद्यत उत्तरणं भवसमुद्रादिति गाथार्थः ॥१६०२॥ ટીકાર્ય :
ભુવનમાં પણ=મૈલોક્યમાં પણ, ભવ્ય જીવોનું આનાથી=ધર્મયાનથી=ચારિત્રધર્મરૂપી વહાણથી, અન્ય વસ્તુહિત વિદ્યમાન નથી. કયા કારણથી? એથી કહે છે-જે કારણથી આનાથી જ=ધર્મયાનથી=ચારિત્રધર્મરૂપી વહાણથી જ, ભવરૂપી સમુદ્રથી ઉત્તરણ થાય છે, એ પ્રમાણે ગાથાર્થ છે.
ભાવાર્થ :
વળી તે સંલેખના કરનારા મહાત્મા ગુરુ આદિના ઉપકારને અત્યંત સ્થિર કરવા વિચારે છે કે ગુરુએ મને જે આ ચારિત્રધર્મરૂપી વહાણ આપ્યું છે, તેનાથી અન્ય કોઈ આ જગતમાં ભવ્ય જીવોનું હિત નથી; કેમ કે આ ધર્મયાનથી જ ભવ્ય જીવોનું સંસારસમુદ્રથી ઉત્તરણ થાય છે.
તેથી ફલિત થાય કે જીવોનું એકાંતે હિત ભવસમુદ્રથી ઉત્તરણ છે અને ભવસમુદ્રથી ઉત્તરણ કરાવનાર તે ધર્મયાન, માત્ર વેશના અર્પણરૂપ નથી, પરંતુ ભગવાનના વચનના સૂક્ષ્મ મર્મ બતાવીને તેને અનુસાર સંયમના કંડકોની વૃદ્ધિને અનુકૂળ ગુરુના યત્નથી પ્રગટ થયેલ જીવની ઉત્તમ પરિણતિરૂપ છે.
આથી જે ગુરુએ આવો યત્ન કરીને મારામાં ચારિત્રધર્મ પ્રગટ કર્યો, તેઓનો ઉપકાર મારે યાદ કરવો જોઈએ, એ પ્રકારે તે મહાત્મા વિચારે છે. I૧૬૦૨ા
અવતરણિકા :
વળી તે સંલેખના કરનારા મહાત્મા સભૂત અર્થનું ભાવન કરતાં અન્ય શું વિચારે છે? તે બતાવે છે –