Panchvastuk Prakaran Part 07

SR No.: 005514
Original Sutra Author: N/A
Author: Pravinchandra K Mota
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2010
Total Pages: 460
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 9 MB

Page 290

સંલેખનાવસ્તુક | અભ્યધત મરણ / દ્રવ્યસંલેખના / ગાથા ૧૫૮૭-૧૫૮૮
૨૫ ભાવાર્થ :
મન-વચન-કાયાના યોગોને ભગવાનના વચનાનુસાર સર્વ ઉચિત પ્રવૃત્તિમાં સુદઢ પ્રવર્તાવવામાં ન આવે તો તે યોગો પ્રમાદવાળા છે. તેથી જેઓ અનુકૂળ સંયોગોમાં રાગવાળા છે અને પ્રતિકૂળ સંયોગોમાં કેષવાળા છે, તેઓની ક્રિયા સ્વરૂપથી રાગાદિ દોષોવાળી છે અર્થાત રાગાદિ દોષોના સ્વરૂપને સ્પર્શનારી છે. આથી પડિલેહણાદિ ક્રિયા પ્રમાદથી કરવામાં આવે તો તે ક્રિયામાં પ્રમાદનો યોગ વર્તે છે અને ચિત્ત રાગાદિને પરવશ થઈને અન્યત્ર વ્યાપૃત રહે છે, માટે તે ક્રિયા સ્વરૂપથી રાગાદિથી સંસક્ત છે.
વળી આવી ક્રિયા શાસ્ત્રને સંમત નથી, માટે આજ્ઞાથી બહિર્ભત છે. આથી આવી ક્રિયાને અતિપાતિકી ક્રિયા કહેવાય. આ પ્રકારનું અતિપાતક્રિયાનું લક્ષણ છે. ll૧૫૮૭ અવતરણિકા :
સંખનામાં આત્મવધની ક્રિયાના લક્ષણનો વિરહ છે, તે સ્પષ્ટ કરવા પૂર્વગાથામાં અતિપાતક્રિયાનું લક્ષણ બતાવ્યું. હવે શુદ્ધક્રિયાનું લક્ષણ બતાવે છે –
ગાથા :
जा पुण एअविउत्ता सुहभावविवड्डणा अ नियमेणं ।
सा होइ सुद्धकिरिआ तल्लक्खणजोगओ चेव ॥१५८८॥ અન્વયાર્થ :
ના પુત્રવળી જે વિક=આનાથી વિમુક્ત છે–પૂર્વગાથામાં બતાવેલ અતિપાતક્રિયાના લક્ષણથી રહિત છે, નિયનેvi 5 સુદમાવવિઠ્ઠUT=અને નિયમથી શુભભાવને વધારનારી છે, સા સુદ્ધવિશ્વત્રિા દોડું તે શુદ્ધક્રિયા થાય છે; ત+gUગોગો વેવ કેમ કે તેના=શુદ્ધક્રિયાના, લક્ષણનો યોગ જ છે. ગાથાર્થ
વળી જે ક્રિયા પૂર્વગાથામાં બતાવેલ અતિપાતક્રિયાના લક્ષણથી રહિત છે, અને નિયમથી શુભભાવને વધારનારી છે, તે શુદ્ધક્રિયા થાય છે, કેમ કે શુદ્ધક્રિયાના લક્ષણનો યોગ જ છે. ટીકા? ___ या पुनरेतद्वियुक्ता क्रिया, शुभभावविवर्द्धनी च नियमेनायत्यां, सा भवति शुद्धक्रिया, कुतः? तल्लक्षणयोगत एवेति गाथार्थः ॥१५८८॥ ટીકાર્ચ :
વળી જે ક્રિયા આનાથી વિયુક્ત છે=પૂર્વગાથામાં બતાવેલ અતિપાતક્રિયાના લક્ષણથી રહિત છે, અને આયતિમાં=ભાવિમાં, નિયમથી શુભભાવને વધારનારી છે, તે શુદ્ધક્રિયા થાય છે; ક્યા કારણથી? તે બતાવે છે – કેમ કે તેના લક્ષણનો યોગ જ છે=શુદ્ધક્રિયાના લક્ષણનો યોગ જ છે.