Panchvastuk Prakaran Part 07

SR No.: 005514
Original Sutra Author: N/A
Author: Pravinchandra K Mota
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2010
Total Pages: 460
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 9 MB

Page 263

૨૩૮
સંલેખનાવસ્તુક | અભ્યધત વિહાર અંતર્ગત પ્રાસંગિક કથન | ગાથા ૧૫૬૪-૧૫૫ છે. જે ભગવાનની આજ્ઞાઅનુસાર હોવાથી કલ્યાણનું કારણ છે, પરંતુ દોષરૂપ નથી; કેમ કે ભગવાનની આજ્ઞાનો અભંગ છે. આ પ્રકારનો ગાથા ૧૫૫૭માં બતાવેલ અન્ય કેટલાક આચાર્યોનો અભિપ્રાય છે. ૧પ૬૪ો.
ગાથા :
तक्काले उचिअस्सा आणाराहणा पहाणेसो ।
इहरा उ आयहाणी निष्फलसत्तिक्खया णेआ ॥१५६५॥ અન્વયાર્થ:
તદAત્વે માત્ર તે કાળમાં ઉચિતને=ચરમકાળમાં જિનકલ્પસ્વીકારને યોગ્ય પુરુષને, મા IIRRUIT= આજ્ઞાનું આરાધન હોવાથી અને પાછો આ=જિનકલ્પ, પ્રધાન છે. રૂદન વળી ઇતરથા ઉચિત કાળે જિનકલ્પ નહીં સ્વીકારવામાં, નિત્તત્તિવ=નિષ્ફળ શક્તિના ક્ષયથી યહાઈ=આત્મહાનિ માત્ર જાણવી.
ગાથાર્થ :
ચરમકાળમાં જિનકલ્પસ્વીકારને યોગ્ય પુરુષને આજ્ઞાનું આરાધન હોવાથી જિનકલ્પ સ્થવિરકલ્પ કરતાં પ્રધાન છે. વળી ઉચિત કાળે જિનકલ્પ નહીં સ્વીકારવામાં નિષ્ફળ શક્તિના ક્ષયથી આત્મહાનિ જાણવી.
ટીકા : ___ तत्काल एवोचितस्य पुंसः आज्ञाराधनाद्धेतोः प्रधान एषः-जिनकल्पः, इतरथा त्वात्महानिः स्वकाले तदप्रतिपत्तौ, निष्फलशक्तिक्षयात् कारणाज्ज्ञेयेति गाथार्थः ॥१५६५॥ ટીકાર્ય
તે કાળમાં જ ઉચિત પુરુષને=ચરમકાળમાં જ જિનકલ્પસ્વીકારને યોગ્ય પુરુષને, આજ્ઞાના આરાધનરૂપ હેતુથી આ=જિનકલ્પ, પ્રધાન છે. વળી ઈતરથા=સ્વકાળમાં તેની અપ્રતિપત્તિમાં=જિનકલ્પસ્વીકારને ઉચિત કાળમાં જિનકલ્પને નહીં સ્વીકારવામાં, આત્મહાનિ જાણવી=સંયમનો અપકર્ષ જાણવો; કેમ કે નિષ્ફળ શક્તિના ક્ષયરૂપ કારણ છે=ઉચિત કૃત્ય કરવાની વિદ્યમાન શક્તિને નહીં પ્રવર્તાવવારૂપ નિષ્ફળ શક્તિના ક્ષયરૂપ કારણ છે, એ પ્રમાણે ગાથાર્થ છે. ભાવાર્થ : ' પૂર્વગાથામાં અન્ય આચાર્યોએ સ્થાપન કર્યું કે આ જિનકલ્પ કાલોચિત અનશન સમાન છે, માટે ગીતાર્થ પણ સાધુઓ સ્થવિરવિહારને છોડીને જિનકલ્પને સ્વીકારે છે. આ કથનને દઢ કરવા કહે છે –
ભગવાનની આજ્ઞા છે કે ઉચિત કાળે ઉચિત ક્રિયા કરવી જોઈએ, જેથી મહાન ફળ પ્રાપ્ત થાય. તેથી ચરમકાળમાં જિનકલ્પ સ્વીકારવાને ઉચિત પુરુષ જિનકલ્પ સ્વીકારે તો આજ્ઞાનું આરાધન થાય છે, માટે