Panchvastuk Prakaran Part 06

SR No.: 005513
Original Sutra Author: N/A
Author: Pravinchandra K Mota
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2010
Total Pages: 354
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 7 MB

Page 63

૪૪
ગાથા:
અનુયોગગણાનુજ્ઞાવસ્તુક / ‘અનુયોગાનુજ્ઞા' દ્વાર | સ્તવપરિજ્ઞા | ગાથા ૧૧૪૦
जं वीरागगामी अह तं णणु सिट्टणाइ वि स एवं । सिअ उचिमेव जं तं आणाआराहणा एवं ॥ ११४७ ॥
અન્વયાર્થ:
અહ-અથથી પૂર્વપક્ષી કહે છે – નં વીસમી=જે વીતરાગગામી છે=જે અનુષ્ઠાન વીતરાગવિષયક છે, તા-તે છે—તે અનુષ્ઠાન દ્રવ્યસ્તવ છે. શુ-નનુ થી ગ્રંથકાર કહે છે – વં=આ રીતે સિટ્ટાફ વિ = શિષ્ટનાદિ પણ તે થશે=વીતરાગગામી એવા આક્રોશાદિ પણ દ્રવ્યસ્તવ થશે. સિ-થાય=પૂર્વપક્ષીના મતે કદાચ આમ થાય, નં વિયમેવ તં-જે ઉચિત જ છે તે છે=જે ઉચિત જ વીતરાગગામી અનુષ્ઠાન છે તે દ્રવ્યસ્તવ છે, (તેને ગ્રંથકાર કહે છે –) આળાIFT=આજ્ઞાની આરાધના વં=આવી છે=ઉચિત અનુષ્ઠાનરૂપ છે. (તેથી આજ્ઞાની આરાધનાવાળું અનુષ્ઠાન દ્રવ્યસ્તવ છે, એમ પ્રાપ્ત થાય.)
ગાથાર્થ:
પૂર્વપક્ષી કહે છે કે જે અનુષ્ઠાન વીતરાગગામી હોય તે અનુષ્ઠાન દ્રવ્યસ્તવ છે. તેને ગ્રંથકાર કહે છે કે આ રીતે વીતરાગગામી એવો આક્રોશ વગેરે પણ દ્રવ્યસ્તવ થશે. કદાચ પૂર્વપક્ષી કહે કે જે ઉચિત જ વીતરાગગામી અનુષ્ઠાન છે, તે દ્રવ્યસ્તવ છે. તેને ગ્રંથકાર કહે છે કે ભગવાનની આજ્ઞાની આરાધના આવી છે, તેથી આજ્ઞાની આરાધનાવાળું અનુષ્ઠાન દ્રવ્યસ્તવ છે, એમ પ્રાપ્ત થાય.
ટીકા :
यद्वीतरागगाम्यनुष्ठानमथ तद् द्रव्यस्तव इति, अत्राह - ननु शिष्टनाद्यपि = आक्रोशनाद्यपि वीतरागगामि सद् द्रव्यस्तव एव, (? स= द्रव्यस्तव एवं ) निमित्ताविशेषादिति भावः, स्यात् - उचितमेव यद् वीतरागगाम्यनुष्ठानं तद् द्रव्यस्तव इति, अत्राह - आज्ञाराधनं एवं तदुचितान्वेषणप्रवृत्त्येति गाथार्थः ॥११४७॥
નોંધઃ
ટીકામાં વ્યસ્તવ વ છે, ત્યાં મૂળગાથા પ્રમાણે અને પ્રતિમાશજીક ગ્રંથમાં આપેલ સ્તવપરિજ્ઞાની ગાથા-૩૭ની ટીકા પ્રમાણે સ-દ્રવ્યસ્તવ વું એમ હોવું જોઈએ.
ટીકાર્થઃ
અથ થી પૂર્વપક્ષી શંકા કરે છે – જે અનુષ્ઠાન વીતરાગગામી છે, તે દ્રવ્યસ્તવ છે. ‘કૃતિ’ પૂર્વપક્ષીના કથનની સમાપ્તિમાં છે.
અહીં કહે છે=પૂર્વપક્ષીની શંકામાં ગ્રંથકાર કહે છે – ખરેખર આ રીતે–વીતરાગગામી એવું અનુષ્ઠાન દ્રવ્યસ્તવ છે એ રીતે, વીતરાગગામી છતું શિષ્ટનાદિ પણ=આક્રોશનાદિ પણ, તે=દ્રવ્યસ્તવ, થાય; કેમ કે નિમિત્તનું અવિશેષ છે–વીતરાગગામી એવા જિનભવનકારણાદિમાં અને વીતરાગગામી એવા શિષ્ટનાદિમાં વિષયરૂપ નિમિત્ત સમાન છે.