Panchvastuk Prakaran Part 06

SR No.: 005513
Original Sutra Author: N/A
Author: Pravinchandra K Mota
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2010
Total Pages: 354
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 7 MB

Page 54

અનુયોગગણાનુજ્ઞાવસ્તુક/ “અનુયોગાનુજ્ઞા' દ્વાર / સ્તવપરિજ્ઞા/ ગાથા ૧૧૩૯-૧૧૪૦
૩૫
ટીકાઃ
तत्पूजापरिणामः सङ्गपूजापरिणामः हन्दि महाविषय एव मन्तव्यः, सङ्घस्य महत्त्वात्, तद्देशपूजातोऽपि एकत्वेन सर्वपूजाऽभावे, देवतापूजादिज्ञातेन-देवतादेशपादादिपूजोदाहरणेनेति गाथार्थः ॥११३९॥ ટીકાર્ય :
દેવતાની પૂજાદિના જ્ઞાતથી દેવતાના દેશરૂપ પાદાદિની પૂજાના ઉદાહરણથી=ભગવાનની પ્રતિમાના ભાગરૂપ પગ વગેરે નવ અંગોની પૂજાના દષ્ટાંતથી, સર્વની પૂજાના અભાવમાં=સંપૂર્ણ શ્રીસંઘની પૂજાના અભાવમાં, તેના દેશની પૂજાથી પણ=શ્રીસંઘના એક ભાગની પૂજા કરવાથી પણ, એકપણું હોવાને કારણે= સકલ શ્રીસંઘનું શ્રીસંઘના એક ભાગ સાથે એકપણું હોવાને કારણે, તેની પૂજાનો પરિણામ=સંઘની પૂજાનો પરિણામ, મહાવિષયવાળો જ જાણવો, કેમ કે સંઘનું મહાનપણું છે, એ પ્રમાણે ગાથાર્થ છે. ભાવાર્થ :
જેમ ભગવાનના સંપૂર્ણ બિંબ ઉપર પૂજા નહીં થતી હોવા છતાં ભગવાનના નવ અંગે પૂજા કરનારા શ્રાવકને “મેં આખા ભગવાનની પૂજા કરી” એ પ્રકારનો અધ્યવસાય થાય છે, તેમ શ્રાવક પોતાના નગરના જે ચતુર્વિધ શ્રીસંઘની પૂજા કરે છે તે ચતુર્વિધ શ્રીસંઘ ત્રણ લોકમાં રહેલા શ્રીસંઘનો એક ભાગ જ છે, તેથી તે શ્રીસંઘની પૂજા કરનારા વિવેકી શ્રાવકને “મેં આખા શ્રીસંઘની પૂજા કરી” એ પ્રકારનો અધ્યવસાય થાય છે.
વળી, જેમ કોઈ શ્રાવકે ભગવાનની નવ અંગને બદલે એક અંગે પૂજા કરી હોય તો તે શ્રાવકને “આજે મેં આખા ભગવાનની પૂજા કરી નથી” એવો અધ્યવસાય થાય છે, તેમ કોઈ શ્રાવકે એકાદ સાધર્મિકની પૂજા કરી હોય તો તે શ્રાવકને “મેં આખા શ્રીસંઘની પૂજા કરી નથી, પરંતુ શ્રીસંઘના એક ભાગરૂપ ફક્ત એક સાધર્મિકની જ પૂજા કરી છે” એવો અધ્યવસાય થાય છે.
વળી, શ્રીસંઘ અંતર્ગત ત્રણ લોકના અંતર્વતી એવો મનુષ્યલોકનો ચતુર્વિધ શ્રીસંઘ, સમ્યગ્દષ્ટિ દેવોનારકીઓ, તેમ જ સમ્યગ્દષ્ટિ અને દેશવિરતિધર તિર્યંચોનું પણ ગ્રહણ થાય છે. આથી શ્રીસંઘની પૂજા મહાન છે. ll૧૧૩
અવતરણિકા :
विधिशेषमाह -
અવતરણિકાર્ય : જિનબિંબની પૂજા અંગે શેષ વિધિને કહે છે –
ગાથા :
तत्तो अ पइदिणं सो करिज्ज पूअं जिणिंदठवणाए । विहवाणुसारगुरुइं काले निअयं विहाणेणं ॥११४०॥