Panchvastuk Prakaran Part 06

SR No.: 005513
Original Sutra Author: N/A
Author: Pravinchandra K Mota
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2010
Total Pages: 354
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 7 MB

Page 32

અનુયોગગણાનુજ્ઞાવસ્તુક / “અનુયોગાનુજ્ઞા' દ્વાર / સ્તવપરિજ્ઞા | ગાથા ૧૧૧૮-૧૧૧૯
૧૩ તો શુદ્ધ છે; કેમ કે દેવતાના ઉપવન કે ભવનમાંથી કાષ્ઠાદિ લાવવામાં દેવતાને પ્રષ થવાનો સંભવ હોવાથી જિનમંદિરને કે જિનમંદિર બનાવનારા માણસોને વ્યાઘાત થવાનો સંભવ છે. ll૧૧૧૮.
અવતરણિકા :
કાષ્ઠાદિરૂપ જિનભવનનું ઉપાદાનદ્રવ્ય શુદ્ધ છે કે અશુદ્ધ ? તે જાણવાનો ઉપાય બતાવે છે –
ગાથા :
तस्स वि अ इमो नेओ सुद्धासुद्धपरिजाणणोवाओ ।
तकहगहणादो जो सउणेअरसन्निवाओ उ ॥१११९॥ અવયાર્થ : - તક્ષ વિ અને તેના પણ=કાષ્ઠાદિ દલના પણ, સુદ્ધાસુદ્ધપરિઝાપોવા=શુદ્ધ અને અશુદ્ધ પરિજ્ઞાનનો ઉપાય રૂપ નેગો આ જાણવો. તાણાવો તેની કથા-ગ્રહણાદિમાં=ભૂમિ અને કાષ્ઠાદિ દલની કથા-ગ્રહણ વગેરેમાં, નોકજે સોમરસન્નિવાઝો =શકુન-ઇતરનો સન્નિપાત જ થાય, (તે ઉપાય
ગાથાર્થ :
અને કાષ્ઠાદિ દલને પણ શુદ્ધ-અશુદ્ધ જાણવાનો ઉપાય આ છે – ભૂમિની અને કાષ્ઠાદિ દલની કથા-ગ્રહણ વગેરેમાં જે શુકન કે અપશુકનનો સન્નિપાત જ થાય. ટીકાઃ
तस्याऽपि चाऽयं वक्ष्यमाणो ज्ञेयः शुद्धाशुद्धपरिज्ञानोपायः काष्ठादेः, कः ? इत्याह-तत्कथाग्रहणादौ प्रस्तुते यः शकुनेतरसन्निपात एव, तत्र नान्दीशब्दादयः शकुनाः, इतरे अशकुना इति गाथार्थः ॥१११९॥ * “તરૂ વિ'માં “મણિ'થી એ દર્શાવવું છે કે ભૂમિના શુદ્ધ-અશુદ્ધ પરિજ્ઞાનનો ઉપાય તો આ જાણવો, પરંતુ તેના પણ=કાષ્ઠાદિ દલના પણ, શુદ્ધ-અશુદ્ધ પરિજ્ઞાનનો ઉપાય આ જાણવો. * ગાથાના અંતે રહેલ ‘કુ' પત્રકાર અર્થક છે. * “
તથા પ્રદUTલી''માં ‘ત'નો સમાસ દ્વિવચનમાં ખોલવાનો છે. તેથી તે બેની=કાષ્ઠાદિ દલ અને ભૂમિની કથાગ્રહણાદિ એમ સમજવું, અને પંચાશક ગ્રંથમાં મારિ' પદથી તેના આનયનાદિનો સંગ્રહ કરેલ છે. ટીકાર્થ:
અને તે કાષ્ઠાદિના પણ શુદ્ધ-અશુદ્ધ પરિજ્ઞાનનો ઉપાય આ=કહેવાનાર, જાણવો. કહેવાનાર ઉપાય કયો છે? એથી કહે છે – તેની કથા-ગ્રહણાદિ પ્રસ્તુત હોતે છતે=દલ અને ભૂમિને ગ્રહણ કરવા માટેનો વિચાર અને ત્યારપછી તે બેને ખરીદવા વગેરે પ્રસ્તુત હોતે છતે, જે શકુન-ઇતરનો સંનિપાત જ થાય=શુકન કે અપશુકનનું નિમિત્ત જ પ્રાપ્ત થાય, તે દલ અને ભૂમિના શુદ્ધ-અશુદ્ધ પરિજ્ઞાનનો ઉપાય છે, એમ અન્વય છે. ત્યાં શુકન-અપશુકનમાં, નાંદી શબ્દ આદિ શુકનો છે, ઈતર અશુકન છે=નાંદી શબ્દ આદિ સિવાય અન્ય શબ્દો અપશુકન છે, એ પ્રમાણે ગાથાર્થ છે.