Panchvastuk Prakaran Part 06

SR No.: 005513
Original Sutra Author: N/A
Author: Pravinchandra K Mota
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2010
Total Pages: 354
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 7 MB

Page 293

ર૦૪
અનુયોગગણાનુજ્ઞાવસ્તુક ‘અનુયોગાનુજ્ઞા’ દ્વાર / સ્તવપરિજ્ઞા/ ગાથા ૧૩૧૨
અવતરણિકા:
इहैवाऽतिदेशमाह -
અવતરણિતાર્થ :
અહીં જ અતિદેશને કહે છે, અર્થાત્ ગ્રંથકારે ગાથા ૧૩૦૮થી ૧૩૧૧માં દાન-શીલ-તપ-ભાવઃ એ ચાર પ્રકારના ધર્મ સાથે દ્રવ્યસ્તવ અને ભાવસ્તવનું યોજન કરી બતાવ્યું, એમાં જ અતિદેશને કહે છે –
ભાવાર્થ :
પૂર્વમાં ગ્રંથકારે દાનાદિ ચારેય પ્રકારના ધર્મ સાથે દ્રવ્યસ્તવ અને ભાવસ્તવનું યોજન કર્યું. તેથી ફલિત થયું કે જેમ દ્રવ્યસ્તવ અને ભાવસ્તવમાં પૂર્ણ ધર્મનો સંગ્રહ થાય છે, તેમ દાનાદિ ચાર પ્રકારના ધર્મમાં પણ પૂર્ણ ધર્મનો સંગ્રહ થાય છે; આમ છતાં ચાર પ્રકારના દાનાદિ ધર્મમાંથી કયા ધર્મમાં દ્રવ્યસ્તવનો અને કયા ધર્મમાં ભાવસ્તવનો અંતર્ભાવ થાય? તે પ્રકારનું યોજન ગ્રંથકારે ગાથા ૧૩૦૯થી ૧૩૧૧ માં કરીને બતાવ્યું. હવે ગ્રંથકારે દાનાદિ ધર્મ સાથે જે રીતે દ્રવ્યસ્તવ-ભાવસ્તવનું યોજન કર્યું, તે રીતે આગમમાં જે જે પ્રકારના ધર્મના વિભાગો પ્રાપ્ત થાય, તે સર્વ વિભાગો સાથે પણ દ્રવ્યસ્તવ-ભાવસ્તવનું યોજના સ્વયં કરી લેવાનો અતિદેશ પ્રસ્તુત ગાથામાં બતાવે છે –
ગાથા :
इअ आगमजुत्तीहिं तं तं सुत्तमहिगिच्च धीरेहिं ।
दव्वत्थयादिरूवं विवेइयव्वं सबुद्धीए ॥१३१२॥ અન્વયાર્થ :
રૂત્ર આ રીતે-ગાથા ૧૩૦૮થી ૧૩૧૧માં ગ્રંથકારે દાનાદિ ચાર પ્રકારના ધર્મો સાથે દ્રવ્યસ્તવ અને ભાવસ્તવનો આગમની યુક્તિથી સંબંધ બતાવ્યો એ રીતે, મા /મનુત્તહિં આગમની યુક્તિઓથી થીર્દિ ધીર પુરુષોએ તે તે સુ-વ્યિ તે સૂત્રને આશ્રયીને વ્યસ્થિતિરૂવંદ્રવ્યસ્તવાદિના રૂપને-સ્વરૂપને, સબુદ્ધી સ્વબુદ્ધિ વડે વિવેફયત્રં વિવેચન કરવું જોઈએ.
ગાથાર્થ :
ગાથા ૧૩૦૮થી ૧૩૧૧માં ગ્રંથકારે દાનાદિ ચાર પ્રકારના ધર્મો સાથે દ્રવ્યસ્તવ અને ભાવસ્તવનો આગમની યુક્તિથી સંબંધ બતાવ્યો, એ રીતે આગમની યુક્તિઓથી વીર પુરુષોએ તે તે સૂત્રને આશ્રયીને દ્રવ્યસ્તવાદિના રવરૂપનું સ્વબુદ્ધિ વડે વિવેચન કરવું જોઈએ. ટીકા :
इय-एवमागमयुक्तिभिस्तत्तत्सूत्रमधिकृत्य धीरैः-बुद्धिमद्भिः द्रव्यस्तवादिरूपं सम्यगालोच्य विवेक्तव्यं स्वबुध्द्येति गाथार्थः ॥१३१२॥