Panchvastuk Prakaran Part 06

SR No.: 005513
Original Sutra Author: N/A
Author: Pravinchandra K Mota
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2010
Total Pages: 354
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 7 MB

Page 265

૪૬
અનુયોગગણાનુજ્ઞાવસ્તુ | ‘અનુયોગાનુજ્ઞા' દ્વાર / સ્તવપરિજ્ઞા/ ગાથા ૧૨૯૪
ગાથા :
नोभयमवि जमणाई बीअंकुरजीवकम्मजोगसमं ।
अहवऽत्थतो उ एवं ण वयणउ वत्तहीणं तं ॥१२९४॥ અન્વયાર્થ :
ન=નથી=મીમાંસકોનો જે અભિપ્રાય છે તે બરાબર નથી; i-જે કારણથી સમયવિ ઉભય પણ=આગમ અને સર્વજ્ઞ એ બંને પણ, વીમંરનવમનોમં બીજ-અંકુર અને જીવ-કર્મના યોગની સમાન અUIઠું-અનાદિ છે. મદ-અથવા અસ્થો અર્થથી જ પર્વઆમ છે=આગમ અને સર્વજ્ઞ વચ્ચે બીજાંકરાદિ જાય છે. વયUT૩ કિવચનથી નથીઆગમ અને સર્વજ્ઞ વચ્ચે વચનથી બીજાંકુરાદિ ન્યાય નથી; (જ કારણથી) તંત્રતે-વચન, વત્તદીપ વક્તાને આધીન છે. ગાથાર્થ :
પૂર્વગાથામાં મીમાંસકોએ જે અભિપ્રાય બતાવ્યો તે બરાબર નથી; જે કારણથી આગમ અને સર્વ એ બંને પણ બીજ-અંકુર અને જીવ-કર્મના યોગની સમાન અનાદિ છે. અથવા અર્થથી જ અર્થને આશ્રયીને જ, આગમ અને સર્વજ્ઞ વચ્ચે બીજાંકુરાદિ ન્યાય છે, પરંતુ આગમ અને સર્વજ્ઞ વચ્ચે વચનથી બીજાંકુરાદિ જાય નથી; જે કારણથી વચન વક્તાને આધીન છે. ટીકા : ___ न-नैतदेवं, उभयमपि आगमः सर्वज्ञश्च यद्-यस्मादनादि बीजाङ्करजीवकर्मयोगसमं, न ह्यत्रेदं पूर्वमिदं नेति व्यवस्था, ततश्च यथोक्तदोषाभावः, अथवा अर्थत एवैव-बीजाङ्करादिन्यायः, सर्व एव कथञ्चिदागमार्थमासाद्य सर्वज्ञो जातः, तदर्थश्च तत्साधक इति, न वचनतो-न वचनमेवाऽऽश्रित्य, मरुदेव्यादीनां प्रकारान्तरेणाऽपि भावात्, इतश्च न वचनतोऽनादिः, यतो वकाधीनं तत्, न ह्यनाद्यपि वक्तारमन्तरेण वचनप्रवृत्तिः, उपायान्तराभावात्, तदर्थप्रतिपत्तिस्तु क्षयोपशमादेरविरुद्धा, तथा दर्शनाद्, एतत् सूक्ष्मधिया भावनीयमिति गाथार्थः ॥१२९४॥
નોંધ:
“નોબલિ 'માં “પિ'થી ગ્રંથકારને એ જણાવવું છે કે આગમ અને સર્વજ્ઞ એ ઉભયમાંથી કોઈ એક તો અનાદિ છે, પરંતુ ઉભય પણ અનાદિ છે. * “પ્રવેaltીન્તા 'માં પ'થી એ બતાવવું છે કે આગમથી તો સર્વજ્ઞપણાનો ભાવ છે, પરંતુ પ્રકારાન્તરથી પણ=આગમ વગર પણ, સર્વજ્ઞપણાનો ભાવ છે. * “સોપશમ "માં ‘ગરિ'થી ક્ષય અને ઉપશમનું ગ્રહણ છે. ટીકાર્ય :
ન નૈવેવં નથી=આ આમ નથી=પૂર્વગાથામાં ગ્રંથકારે મીમાંસકોનો અભિપ્રાય બતાવ્યો એ, મીમાંસકો કહે છે એમ નથી.