________________
૨૪૪
અનુયોગગણાનુજ્ઞાવસ્તુકી “અનુયોગાનુજ્ઞા' દ્વાર / સ્તવપરિજ્ઞા/ ગાથા ૧૨૯૩
ગાથા :
भवओ वि अ सव्वण्णू सव्वो आगमपुरस्सरो जेणं ।
ता सो अपोरुसेओ इअरो वा णागमाउ उ ॥१२९३॥ અન્વયાર્થ :
નેut =અને જે કારણથી નવો વિ વ્યો સવ્વપૂતમારા પણ સર્વ સર્વજ્ઞ મારામપુર આગમપુરસ્સર છે=આગમપૂર્વકના છે, તeતે કારણથી તો આ=આગમ, પોરુસેઝો=અપૌરુષેય છે. રૂમો વા=અથવા ઈતરસર્વજ્ઞ, મામી ૩પ આગમથી જ નથી.
ગાથાર્થ :
અને જે કારણથી તમારા પણ સર્વ સર્વજ્ઞ આગમપૂર્વકના છે, તે કારણથી આગમ અપૌરુષેય છે. અથવા સર્વજ્ઞ આગમથી જ નથી.
ટીકાઃ
. भवतोऽपि च सर्वज्ञः सर्व आगमपुरस्सर: येन कारणेन, स्वर्गकेवलार्थिना तपोध्यानादिकं कर्त्तव्यमित्यागमः, अतः प्रवृत्तेरिति, तदसावपौरुषेय आगमः, अनादिमत्सर्वज्ञसाधनत्वात्, इतरो वा सर्वज्ञो नाऽऽगमादेव, कस्यचित्तमन्तरेणाऽपि भावादिति गाथार्थः ॥१२९३॥ * “મવતોડજિ"માં ‘'થી એ કહેવું છે કે અમારા મતે તો વેદવચન અપૌરુષેય છે, પરંતુ તમારા પણ મતે સર્વ સર્વજ્ઞ આગમપૂર્વક હોવાથી આગમ અપરુષેય છે અથવા સર્વજ્ઞ આગમથી જ નથી. * “તમન્તો પિ'માં 'થી એ દર્શાવવું છે કે આગમથી તો સર્વજ્ઞનો ભાવ છે, પરંતુ તેના વગર પણ આગમ વગર પણ, કોઈક સર્વજ્ઞનો ભાવ છે. ટીકાર્થ :
મવતોડપિ.સારો અને જે કારણથી તમારા પણ જૈનોના પણ, સર્વ સર્વજ્ઞ આગમપુરસ્સર છે=આગમપૂર્વકના છે. જૈનોના સર્વ સર્વજ્ઞ આગમપૂર્વકના કેમ છે? તેમાં યુક્તિ આપે છે –
પ્રવૃતિ સ્વર્ગ-કેવલજ્ઞાનના અર્થીએ તપ-ધ્યાનાદિક કરવું જોઈએ, એ પ્રકારે જૈનોનું આગમ છે, આનાથી=એ જૈનોના આગમથી, પ્રવૃત્તિને કારણે જીવ સર્વજ્ઞ થાય છે, એથી જૈનોના પણ સર્વ સર્વજ્ઞ આગમપૂર્વકના છે, એમ અન્વય છે.
તરસાવવાન્ તે કારણથી=જે કારણથી સર્વ સર્વજ્ઞ આગમપૂર્વકના છે તે કારણથી, આ=આગમ, અપરુષેય છે; કેમ કે અનાદિમાન સર્વજ્ઞનું સાધનપણું છે=આગમ અનાદિમાન એવા સર્વજ્ઞનું કારણ છે.
જો જૈનો આગમને અપૌરુષેય ન માને, તો અન્ય કયો વિકલ્પ જૈનોને સ્વીકારવો પડે? તે વા કારથી પૂર્વપક્ષી બતાવે છે –
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org