________________
૨૧૬ અનુયોગગણાનુજ્ઞાવસ્તુક / “અનુયોગાનુજ્ઞા' દ્વાર / સ્તવપરિજ્ઞા/ ગાથા ૧૨૦-૧૨૦૩, ૧૨૦૪-૧૨૦૫ સ્થાપન થાય છે, માટે ભગવાનની આશાતના થાય છે; અને જેનાથી ભગવાનની આશાતના થતી હોય તેવી પ્રવૃત્તિથી ગુણાંતરપ્રાપ્તિના હેતુભૂત એવી અધિક દોષની નિવૃત્તિ થાય નહીં, અને જેનાથી અધિક દોષની નિવૃત્તિ થતી ન હોય તેવી પ્રવૃત્તિથી ગુણાંતર પ્રાપ્ત થાય નહીં. માટે ભગવાનની પૂજાદિમાં થતી હિંસા દોષવાળી જ છે; કેમ કે તે પૂજાદિથી શ્રાવકને કોઈ ઉપકાર થતો નથી અને ભગવાનને કોઈ ઉપકાર થતો નથી, માત્ર જે જીવોની હિંસા થાય છે તેઓને પીડા થાય છે. ll૧૨૭૨/૧૨૭૭ll અવતરણિકાઃ
अत्रोत्तरम् -
અવતરણિતાર્થ :
અહીં ઉત્તરને કહે છે=ગાથા ૧૨૭૨-૧૨૭૩માં પૂર્વપક્ષીએ જે પ્રસંગ આપ્યો, એમાં ગ્રંથકાર ગાથા ૧૨૭૭ સુધી જવાબ આપે છે –
ગાથા :
उवगाराभावे वि हु चिंतामणिजलणचंदणाईणं । विहिसेवगस्स जायइ तेहिंतो सो पसिद्धमिणं ॥१२७४॥ इअ कयकिच्चेहितो तब्भावे णत्थि कोइ वि विरोहो ।
एत्तो च्चिअ ते पुज्जा का खलु आसायणा तीए? ॥१२७५॥ અન્વયાર્થ :
હિંતામગિનઘંટુId=ચિંતામણિ, જ્વલન, ચંદનાદિથી ૩વIRTમાવેવિંગઉપકારનો અભાવ હોતે છતે પણ વિદિવા-વિધિસેવકને ચિંતામણિ આદિને વિધિપૂર્વક સેવનાર પુરુષને, તેfહંતો તેઓથી= ચિંતામણિ આદિથી, તો તે=ઉપકાર, નાયડૂ થાય છે, રૂપ સિદ્ધ એ પ્રસિદ્ધ છે. એ રીતે જ્યવિહિંતો-કૃતકૃત્યથી તન્માવે તેના ભાવમાં=ઉપકારના સદ્ભાવમાં, વો વિ વિરોદ 7િ કોઈપણ વિરોધ નથી. પ્રશ્નો વ્યિક=આથી જ તે તેઓ=ભગવાન, પુના પૂજય છે. તો તેના વડે=પૂજા વડે, શા ઘનુ ખરેખર કઈ સાસાયUTI?=આશાતના થાય ? * ગાથા ૧૨૭૪માં રહેલ “દુ' વાક્યાલંકારમાં છે.
ગાથાર્થ :
ચિંતામણિ, અગ્નિ, ચંદનાદિથી ઉપકારનો અભાવ હોવા છતાં પણ ચિંતામણિ આદિને વિધિપૂર્વક સેવનાર પુરુષને ચિંતામણિ, અગ્નિ, ચંદનાદિથી ઉપકાર થાય છે, એ પ્રસિદ્ધ છે. એ રીતે કૃતકૃત્ય એવા ભગવાનથી ઉપકારના સભાવમાં કોઈપણ વિરોધ નથી, આથી જ ભગવાન પૂજ્ય છે. પૂજા વડે ખરેખર કઈ આશાતના થાય ?
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org