Panchvastuk Prakaran Part 06

SR No.: 005513
Original Sutra Author: N/A
Author: Pravinchandra K Mota
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2010
Total Pages: 354
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 7 MB

Page 168

અનુયોગગણાનુજ્ઞાવસ્તુક / ‘અનુયોગાનુજ્ઞા' દ્વાર | સ્તવપરિજ્ઞા | ગાથા ૧૨૨૪-૧૨૨૫
૧૪૯
કે “હું ભગવાનની ભક્તિ એ રીતે કરું કે જેથી મારામાં પણ સર્વવિરતિના પાલનનું સામર્થ્ય પ્રગટે.’’ આ પ્રકારના ભાવનું કારણ હોવાથી શ્રાવકો સાક્ષાત્ દ્રવ્યસ્તવ કરે છે, જેનાથી પેદા થયેલ શુભ ભાવથી શ્રાવકો પુણ્યાનુબંધીપુણ્ય ઉપાર્જન કરે છે, જેના બળથી શ્રાવકોને જન્માંતરમાં સર્વવિરતિને અનુકૂળ સામર્થ્ય પ્રાપ્ત થાય છે.
વળી, શ્રાવકોને દ્રવ્યસ્તવ ઇષ્ટ છે, એ કથનમાં સાક્ષી આપતાં ગ્રંથકાર કહે છે કે જે કારણથી આવશ્યકનિર્યુક્તિભાષ્યગાથા-૧૯૪માં ભાષ્યકાર વડે કહેવાયું છે, જે કથન ગ્રંથકાર આગળની ગાથામાં સ્વયં બતાવે છે. ૧૨૨૪॥
ગાથા :
અન્વયાર્થ :
અસિળપવત્તયાળ વિયાવિયાળ-અકૃત્સ્ય પ્રવર્તક એવા વિરતાવિરતોને સંસારવયળુળો હતુ= ખરેખર સંસા૨પ્રતનુકરણ=સંસારને અલ્પ કરનારો, સ=આ=દ્રવ્યસ્તવ, ગુત્તો-યુક્ત છે. વથ વિવુંતોદ્રવ્યસ્તવમાં કૃપનું દૃષ્ટાંત છે.
ગાથાર્થ:
.
अकसिणपवत्तयाणं विस्थाविरयाण एस खलु जुत्तो । संसारपयणुकरणो दव्वथए कूवदिट्टंतो ॥ १२२५॥
અસંપૂર્ણ પ્રવર્તક એવા વિરતાવિરત શ્રાવકોને ખરેખર સંસારને અલ્પ કરનારો દ્રવ્યસ્તવ યુક્ત છે. દ્રવ્યસ્તવમાં કૂપનું દૃષ્ટાંત છે.
ટીકા
अकृत्स्नप्रवर्त्तकानां संयममधिकृत्य विरताविरतानां प्राणिनामेष खलु युक्तः स्वरूपेणैव संसारप्रतनुकरणः शुभानुबन्धात् द्रव्यस्तवः, तस्मिन् (? द्रव्यस्तवे कूपदृष्टान्तः ), कूपदृष्टान्तोऽत्र प्रसिद्धकथानकगम्य इति गाथार्थः ॥ १२२५ ॥
નોંધઃ
ટીકામાં તસ્મિન્ પવૃદ્ધાન્તોત્ર છે, તેને સ્થાને મૂળગાથા પ્રમાણે તસ્મિન્ દ્રવ્યસ્તવે રૂપવૃષ્ટાન્ત:, પાન્તો હોવું
જોઈએ.
ટીકાર્ય
સંયમને આશ્રયીને અકૃત્સ્ન પ્રવર્તક=સંયમમાં અસંપૂર્ણ પ્રવર્તનારા, એવા વિરત-અવિરત પ્રાણીઓને= દેશવિરતિવાળા શ્રાવકોને, ખરેખર શુભનો અનુબંધ હોવાને કારણે=દ્રવ્યસ્તવથી ઉત્તરોત્તર ધર્મની વૃદ્ધિ થવારૂપ શુભ પરિણામનો અનુબંધ હોવાને કારણે, સંસારનો પ્રતનુકરણ=સંસારને અલ્પ કરનારો, આ= દ્રવ્યસ્તવ, સ્વરૂપથી જ યુક્ત છે. તે દ્રવ્યસ્તવમાં=ઉપરમાં બતાવ્યા પ્રમાણે જે દ્રવ્યસ્તવ સંસારને અલ્પ કરનારો હોય તે દ્રવ્યસ્તવમાં, કૂવાનું દૃષ્ટાંત છે. અહીં=દ્રવ્યસ્તવમાં કૂવાનું દૃષ્ટાંત છે એ કથનમાં, કૂવાનું દૃષ્ટાંત પ્રસિદ્ધ કથાનકથી ગમ્ય છે, એ પ્રમાણે ગાથાર્થ છે.