Page Text
________________
૧૩૨
પ્રતિદિનક્રિયાવસ્તુ/ “આવશ્યકાદિ' દ્વાર / ગાથા ૨૦૮ षट् च पौरुष्यां तु, इह पौरुषी नाम प्रत्याख्यानविशेषः, तस्यां षडाकारा भवन्ति, इह चेदं सूत्रम्"पोरुसिं पच्चक्खाइ सूरे उग्गए चउव्विहं पि आहारं असणमित्यादि अन्नत्थऽणाभोगेणं सहसागारेणं पच्छन्नकालेणं दिसामोहेणं साहुवयणेणं सव्वसमाहिवत्तियागारेणं वोसिरड्।" अनाभोगसहसाकारौ पूर्ववत्, प्रच्छन्नकालादीनां त्विदं स्वरूपम् -
पच्छन्नाओ दिसाओ रएण रेणुना पव्वएण वा अंतरितो सूरो ण दीसइ, पोरुसी पुण्ण त्ति काउं पपारितो, पच्छा णायं ताहे ठाइयव्वं, न भग्गं, जइ भुंजइ तो भग्गं, एवं सव्वेहि वि । दिसामोहेण कस्सइ पुरिसस्स कम्हि वि खित्ते दिसामोहो भवइ, सो पुरिमं दिसं न जाणइ, एवं सो दिसामोहेणं अइरुग्गयं पि सूरं दटुं उसूरीहूयं ति मण्णइ, नाए ठाति। साहुवयणेणं साहुणो भणंति-उग्घाडा पोरुसी, ताहेसो पजिमित्तो, पारित्ता मिणइ अण्णो वा मिणति, तेण से भुंजंतस्स कहियं, ण पूरति, ताहे ठाइयव्वं । समाही णाम तेण पोरुसी पच्चक्खाया, आसुकारियं च दुक्खं जायं अण्णस्स वा, ताहे तस्स पसमणनिमित्तं पाराविज्जइ ओसहं वा दिज्जइ, एत्थंतरा णाए तहेव विवेगो । ___ संप्रैव तु पुरिमार्द्ध, पुरिमार्द्ध प्रथमप्रहरद्वयकालावधिप्रत्याख्यानं गृह्यते, तत्र सप्ताकारा भवन्ति, इह चेदं सूत्रम् – “सूरे उग्गए" इत्यादि पूर्वसदृशं मयहरागारेणं ति विशेषः, अस्य चायमर्थः-अयं च महान् अयं च महान् अयमनयोरतिशयेन महान् महत्तरः, आक्रियत इत्याकारः, एतदुक्तं भवति-महल्लं पयोयणं, तेण अब्भत्तट्ठो पच्चक्खातो, ताहे आयरिएहिं भण्णइ-अमुगं गामं गंतव्वं, कहेइ-जहा मम अज्ज अब्भत्तट्ठो, जदि ताव समत्थो करेउ जाउ य, ण तर अण्णो भत्तट्ठिओ अभत्तट्ठिओ वा जो तर सो वच्चउ, णत्थि अण्णो तस्स कज्जस्स समत्थो, ताहे तस्स चेव अब्भत्तवियस्स गुरू विसन्जिति, एरिसस्स तं जेमंतस्स अणभिलासस्स अब्भत्तट्ठियनिज्जरा जा सा से भवइ, एवमादि मयहरागारो । ___ एकाशने अष्टावेव, एकाशनं नाम सकृदुपविष्टपुताचालनेन भोजनं, तत्राष्टावाकारा भवन्ति, इह चेदं सूत्रम् - "एक्कासणगमित्यादि, ते च अण्णत्थऽणाभोगेणं १ सहसागारेणं २ सागारिआगारेणं ३ आउंटणपसारणागारेणं ४ गुरुअब्भुटाणेणं ५ पारिद्धावणियागारेणं ६ मयहरागारेणं ७ सव्वसमाहिवत्तियागारेणं ८ वोसिरति ।" अणाभोगसहसाकारा तहेव, सागारिअं अद्धसमुट्ठिस्स आगयं, जइ वोलेइ पडिच्छइ, अह थिरं ताहे सज्झायवाघाउ त्ति उठेउं अण्णत्थ गंतूणं समुद्दिसइ । हत्थं वा पायं वा सीसं वा आउंट्टिज्ज वा पसारिज्ज वा ण भज्जइ । अब्भुट्टाणारिहो आयरितो पाहुणगो वा आगओ अब्भुट्टेयव्वं, तस्स एवं समुद्दिट्ठस्स उट्ठियस्स ण भज्जइ । पारिट्ठावणिया जइ होज्ज कप्पइ । मयहरागारसमाहीओ तहेव त्ति गाथार्थः ॥५०८॥ सार्थ:
નમસ્કારમાં બે જ આગાર છે. અહીં નમસ્કારના ગ્રહણથી નમસ્કારસહિત=નવકારથી સહિત એવું નવકારશીનું પ્રત્યાખ્યાન, ગ્રહણ કરાય છે. ત્યાં=નવકારશીના પ્રત્યાખ્યાનમાં, બે જ આગાર છે. ખરેખર આગાર એટલે પ્રત્યાખ્યાનમાં અપવાદનો હેતુ અને અહીં=નવકારશીના પ્રત્યાખ્યાનમાં, સૂત્ર છે –
સૂર્ય ઊગે છતે નમસ્કારસહિતનું નવકારશી તપનું, પચ્ચખાણ કરે છે, અશન-પાન-ખાદિમસ્વાદિમરૂપ ચાર પ્રકારના પણ આહારને અનાભોગથી, સહસાકારથી અન્યત્ર=અનાભોગ અને સહસાકાર આગાર સિવાય, વોસિરાવે છે.” સૂત્રનો અર્થ પ્રગટ જ છે. વળી આગારોનો અર્થ આ છે –
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005510 |
| Book Title | Panchvastuk Prakaran Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Pravinchandra K Mota |
| Publisher | Gitarth Ganga |
| Publication Year | 2005 |
| Total Pages | 322 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 7 MB |