Panchvastuk Prakaran Part 01

SR No.: 005508
Original Sutra Author: N/A
Author: Pravinchandra K Mota
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2005
Total Pages: 352
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 7 MB

Page 34

પ્રવજ્યાવિધાનવસ્તુક | ગાથા ૧
ટીકાર્ય :
આ = ઉપરમાં વર્ણન કર્યું એ, ગાથાનો પ્રસ્તાવ અને સમુદાયાર્થ છે. હવે મૂળગાથામાં રહેલ અવયવોનો અર્થ કહેવાય છેભાવાર્થ :
શિષ્ટોના સમયના પાલન, વિનોના શમન અને પ્રયોજનાદિના પ્રતિપાદન માટે આ ગાથાસૂત્ર મૂકેલ છે”, એ કથન પ્રસ્તુત ગાથાનો પ્રસ્તાવ છે. વળી ગાથાના પૂર્વાર્ધથી વર્ધમાનસ્વામીને અને સંઘને નમસ્કાર કરીને ગાથાના ઉત્તરાર્ધથી પાંચ વસ્તુને કહેવાની ગ્રંથકારે પ્રતિજ્ઞા કરી, એ આખી ગાથાનો અર્થ છે. હવે ગાથાના દરેક અવયવોનો અર્થ કરે છે. ટીકા :
नत्वा = प्रणम्य, कं? इत्याह-वर्द्धमानं-वर्तमानतीर्थाधिपतिं तीर्थकरं, तस्य हि भगवत एतन्नाम; यथोक्तं'अम्मापिउसं ति वद्धमाणे' इत्यादि, कथं नत्वा ? इत्यत आह-सम्यग्मनोवाक्काययोगैः सम्यगिति प्रवचनोक्तेन विधिना, मनोवाक्काययोगैः = मनोवाक्कायव्यापारैः, अनेनैवंभूतमेव भाववन्दनं भवतीत्येतद्, ટીકાર્થ :
નમીને = પ્રણામ કરીને, કોને? એથી કહે છે
વર્તમાન તીર્થના અધિપતિ તીર્થકર એવા વર્ધમાનને નમસ્કાર કરીને હું કીર્તન કરીશ; જે કારણથી તે ભગવાનનું = વર્તમાન તીર્થના અધિપતિ તીર્થકર ભગવાનનું, આ = “વર્ધમાન'એ, નામ છે.
તેમાં યથો થી સાક્ષી આપે છે
‘પિકાં તિ વર્ણમા' = “માતા-પિતા સંબંધી વર્ધમાન ઇત્યાદિ કહેવાયું છે. કઈ રીતે નમસ્કાર કરીને? એથી કહે છે – મન, વચન અને કાયાના યોગો દ્વારા = મન, વચન અને કાયાના વ્યાપારો દ્વારા, સમ્ય = પ્રવચનમાં કહેવાયેલ વિધિપૂર્વક, નમસ્કાર કરીને. આના દ્વારા = આ કથન દ્વારા, આવા પ્રકારનું જ ભાવવંદન થાય છે, જેથી કરીને આ છે = મન, વચન, કાયાના યોગો દ્વારા સમ્યમ્ નમનનું ગ્રહણ કરેલ છે. ટીકા : __ आह च, मनोवाक्काययोगैरसम्यगपि नमनं भवतीति सम्यग्ग्रहणं; ટીકાર્ય :
અને કહે છે- મન, વચન અને કાયાના યોગો વડે અસમ્યગુ પણ નમન થાય છે, એથી મૂળગાથામાં “સમ્પનું ગ્રહણ છે. ભાવાર્થ : - કાયાથી હાથ જોડીને, વચનથી નમામિ એમ વચનપ્રયોગ કરવા દ્વારા અને હું વર્ધમાન સ્વામીને નમસ્કાર કરું છું તે પ્રકારનું મનમાં ચિંતવન કરવાથી મન, વચન અને કાયાના યોગોથી નમસ્કાર થાય છે.