Jain Sanskrit Sahityano Itihas Part 01

SR No.: 005505
Original Sutra Author: N/A
Author: Munichandrasuri
Publisher: Jain Dharm Vidya Prasarak Sabha Palitana
Publication Year: 2004
Total Pages: 340
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 8 MB

Page 108

પ્રકરણ ૨ : વ્યાકરણ : પ્રિ. આ. ૪૩-૪૬]
૨૫
(૧) અંગપષ્ણત્તિ ( અંગપ્રજ્ઞપ્તિ,) (૨) અપશબ્દખંડન, (૩) ચન્દના-કથા (યાને ચન્દનાચરિત), (૪) ચન્દ્રનાથ-ચરિત્ર (યાને ચન્દ્રપ્રભ-ચરિત), (૫) ચિન્તામણિ-વ્યાકરણ, (૬) જીવન-ચરિત્ર (યાને જીવંધર-ચરિત), (૭) તત્ત્વનિર્ણય, (૮) નંદીશ્વર-કથા, (૯) "પદ્મનાભ-ચરિત્ર, (૧૦) પવાદ, (૧૧) "સંશવિદનવિદારણ. (૧૨-૧૩) સર્વતોભદ્ર અને એની ટીકા, (૧૪) પાર્શ્વનાથકાવ્ય (યાને પાર્શ્વભુદય)ની પંજિકા, (૧૫) અધ્યાત્મપદ્યવૃત્તિ, (૧૬) આશાધરની અર્ચા (યાને જિનયજ્ઞકલ્પ કિંવા નિત્યમહોદ્યોત)ની ટીકા અને (૧૭) સ્વરૂપસંબોધનની વૃત્તિ.
આ ઉપરાંત (૧૮) કર્મદાહ વિધિ, (૧૯) “ચતુશિદધિકદ્વાદશ-શતવ્રતોદ્યાપન, (૨૦) P ૪૬ પલ્યોપમવિધ્યદ્યાપન (યાને પત્યવ્રતોદ્યાપન) એ ત્રણ કૃતિઓ તેમજ (૨૧) ગણનાથસમર્થન (યાને ૧૦ગણધરવલયપૂજા), (૨૨) “ચિન્તામણિ' (યંત્ર)પૂજા, (૨૩) 'ત્રિશચતુર્વિશતિપૂજા, (૨૪) સરસ્વતી-પૂજા અને (૨૫) સિદ્ધચક્રવ્રતપૂજા એમ ચાર પૂજા તેમજ (૨૬) સ્તોત્ર-સમુચ્ચયનો પણ અહીં ઉલ્લેખ છે.
ઉપર્યુક્ત પાંડવપુરાણની રચના બાદ એમણે કરકંડુ-ચરિત્ર વિ. સં. ૧૬૧૧માં અને કત્તિકેયાણુવેખાની" ટીકા વિ. સં. ૧૬૧૩માં રચ્યાં છે. નીતિરસાયન નામની કૃતિ શું આ શુભચન્દ્રસૂરિની કૃતિ છે ? ૧. આ પાઈયમાં રચાયેલી કૃતિ છે. એ ત્રણ પરિચ્છેદમાં વિભક્ત છે. એમાં અનુક્રમે ૭૭, ૧૧૭ અને ૫૪ પદ્યો
છે. એ બાર અંગોના વિષય ઉપર પ્રકાશ પાડે છે. આ પાઇય કૃતિ મ. દિ. ગ્રં.માં ગ્રંથાંક ૨૧ તરીકે વિ.
સં. ૧૯૭૯માં પ્રસિદ્ધ કરાયેલી છે. ૨. જિ. ૨. કો. માં આની નોંધ નથી. ત્યાં તો કીર્તિચન્દ્રની ૧૦૦ શ્લોક જેવડી અને આ નામની કૃતિની નોંધ
૩. આની રચના વિ. સં. ૧૫૯૬માં થયેલી છે. ૪. આને કેટલાક સિદ્ધચક્ર-કથા કહે છે. ૫. જિ. ૨. કો. (ખંડ ૧, પૃ. ૨૩૩)માં આનો “પુરાણ' તરીકે નિર્દેશ છે. અહીં એનું પરિમાણ ૨૫૦૫ શ્લોક
જેવડું કહ્યું છે. ૬. આ શ્વેતાંબરોની સ્ત્રીની મુક્તિ જેવી માન્યતાના ખંડનરૂપ કૃતિ છે. ભ. રત્નભૂષણે સંશય-વચન-વિચ્છેદ
નામની એક કૃતિ સંસ્કૃતમાં રચી છે. ૭. આ નામની એકેક કૃતિ દિ. ચન્દ્રકીર્તિએ તેમજ દિ. રત્નનંદિએ રચી છે. ૮. આમાં ૧૨૩૪ વ્રતોના ઉદ્યાપનની હકીકત છે. ૯. આ નામની એકેક કૃતિ દિ, અનંતકીર્તિએ, દિ. દેવેન્દ્રકીર્તિએ અને દિ. વૃષભનાથે રચી છે. ૧૦.દિ. શ્રતસાગરે તેમજ દિ. સકલકીર્તિએ પણ આ નામની એકેક કૃતિ રચી છે. ૧૧. ભવશર્માએ આ નામની એક કૃતિ રચી છે. ૧૨. દિ. આશાધરે તેમજ દિ. પ્રભાચન્દ્ર આ નામની એકેક કૃતિ રચી છે. ૧૩. શુભચન્દ્રસૂરિએ અનેક સ્તોત્રો રચ્યાં છે. એ ઉપરથી આ નામ મેં યોજયું છે. ૧૪. આ કૃતિ સકલભૂષણની સહાયતાપૂર્વક રચાયેલી છે. ૧૫. આમાં દિ, નેમિચન્દ્રકૃત દવ્યસંગહ ઉપરની બ્રહ્મદેવે રચેલી ટીકામાંથી અનેક અવતરણો અપાયાં છે.