________________
ધર્મ રત્ન પ્રકરણ.
उपकारो विवक्षित क्षेत्रादिभ्यो ऽन्यत्र हिंसादिनिषेधादिति (छ)
तदेवमभिहिता गुणवतलक्षणा - त्रय उत्तरगुणाः अथोत्तरगुणचतुष्टयरूषाणि शिक्षाव्रतान्युच्यते.
तत्र शिक्षाभ्यास — स्तत्प्रधानानि व्रतानि शिक्षाव्रतानि - पुनः पुन रासेवाहीणी - त्यर्थः
तानि च सामायिकादीनि चत्वारि
तत्र समस्य रागद्वेषविरहितस्य जीवस्यायो लाभः समाय: समो हि प्रतिक्षण —–मपूर्वैर्ज्ञानदर्शन चारित्रपर्यायैरधः कृतचिंतामणिकल्पद्रुमादिप्रभावैर्निरुपमसुखहेतुभि र्युज्यते. समायः प्रयोजन – मस्य क्रियानुष्टानस्येति सामायिकं सावद्यपरित्यामनिरवद्यासेवनरूपो व्रतविशेष इत्यर्थः गृहवासमहानीरधेर्निरंतरोच्छयि
इदं सर्वारंभप्रवृत्तेन हिणा तातुच्छमचुरव्यापारवीचीचर्यार्वर्गजनिताकुलत्वावच्छेदकं
થાય છે, એ દેખીતી વાત છે. કેમકે વિક્ષિત ક્ષેત્રાદિકથી ખીજે ઠેકાણે હિંસાદિક થતાં
भटके थे.
એ રીતે ગુણુવ્રતરૂપ ત્રણ ઉત્તર ગુણુ કલ્યા.
હવે ઉત્તર ગુણુરૂપ ચાર શિક્ષાવ્રત કહીયે છીએ
ત્યાં શિક્ષા એટલે અભ્યાસ તે સહિત વ્રત તે શિક્ષાવ્રત અર્થાત્ વારંવાર સેવવા
साथ श्रत.
अतिप्रचंड
તે સામાયિક વગેરે ચાર છે.
ત્યાં સમ એટલે રાગ દ્વેષ રહિત જીવના આય એટલે લાલ તે સમાય, સમ પુરૂષ પ્રતિક્ષણે ચિંતામણિ અને કલ્પવૃક્ષથી અધિક પ્રભાવવાળા અને નિરૂપમ સુખના હેતુ એવા પૂર્વે જ્ઞાન દર્શન ને ચારિત્રના પર્યાયથી જોડાય છે. સમાય છે. પ્રયેાજન જે ક્રિયા નુષ્ટાનનું તે સામાયિક છે. તે સાવઘપરિત્યાગ અંતે નિરવદની આસેવના રૂપ વ્રતવિશેષ
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
