________________
५४
श्री धर्भ रत्न
२९.
-
शकटकर्म यत्र .शाकटिकत्वेन निर्वहति ( ३ )
भाटीकर्म यत्र स्वकीयगंत्र्यादिना परकीयं भांडं वहत्यन्येषां वा भाटकेन शकटबलीवर्दादीनर्पयति ( ४ ) । .. स्फोटीकर्म उहुत्वं यद्वा हलेन भूमेः स्फोटनं (५)
दंतवाणिज्यं यत्र प्रथमतएव पुलिंद्राणां दंतानयननिमित्तं मूल्यं ददाति-ततस्ते गत्वा तदर्थ हस्तिनो प्रात-एवं शंखचर्मादिमूल्यदानमपीहवाच्यं ( ६ )
लाक्षावाणिज्यं प्रतीतं (७) रसवाणिज्यं मदिरादिविक्रयः (८) केशवाणिज्यं यत्र दास्यादिजीवान् गृहीत्वा अन्यत्र विक्रीणीते (९) विषवाणिज्यं प्रसिद्धं ( १०) यंत्रपीडनकर्म तिलेक्षुयंत्रादिना तिलादिपीडनं ( ११ )
शर्मत यां याने निवड यदावामां आवे (3) . .
ભાટીકર્મ તે જ્યાં પિતાની ગાડીથી પરાયું સામાન ઉપાડે અથવા બેલ કે ગાડાં आ3 आपे (४) ..
રફેટીકર્મ તે ખેદવું કામ અથવા હળથી જમીન ફેડવી તે [૫]
દંતવાણિજ્ય તે એ કે જ્યાં ભીલ લેકેને હાથીદાંત લાવવા માટે આગળથી પૈસા આપવામાં આવે તેથી તેઓ તેના માટે હાથી મારે છે. એ રીતે શંખ તથા ચામાં વગેરેના માટે પણ અગાઉથી ધીરવું તે એમાં ભળે છે [૬]
साक्षापाyिarय पा५३०४.छ, [अर्थात् सामना पा२] [७] રસવાણિજ્ય એટલે મદિરાદિકને વેપાર [૮]
કેશવાણિજ્ય એટલે દાસી વગેરે જેને લઈ બીજે સ્થળે વેચવાં તે (૯) । विवालिय पाई 2. (१०)
યંત્ર પીડન કમ તે વાણી કે, ચીડામાં તિલાદિક પીલવાં, [ 1 ]
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org