________________
૧૯૪
શ્રી ધર્મ રત્ન પ્રકરણ
माईयं । छायायवतममाईण-लक्खणं पुग्गलाणं तु ॥ २२ ॥
- धम्माधम्मालोगा-गिईउ कालो उ वत्तणावो । नियसठाणविमुको उवयारा दव्वपज्जाओ ॥ २३ ॥ सझुसिरवडुलगोल-गसरिसागारो अलोगागासो। लोगो वेसाहठिय-कंडित्थकरजुगनरसरित्थो ॥ २४ ॥ अचित्तमणखंघो-लोगसमाणो य असामइओ। पोग्गल गागारो-संखाસિંઉ લેવા . ૨૫ . .
(વારે ) एगजियपएससमो-धम्मो धम्मो य लोगआगासो। कालहवं एगे अर्णतया पोग्गलअलोगा ॥ २६ ॥
છાયા આતા અંધકાર વગર પુળાનું લક્ષણ એ છે કે, તે ઉપચય અપચય પામનાર છે, લેવાઈ છેડઇ શકાય તેવાં છે, વેસ ગંધ વર્ણવાળા છે. ઇત્યાદિ. [ રર !
* લક્ષણ દ્વાર કહ્યું, હવે સંસ્થાનડાર કહે છે. . . ધમસ્તિકાય અને અધર્મસ્તિકાય લેકના આશરે છે. કાળ વર્તનારૂપ હેવાથી સંસ્થાન રહિત છે—તે દ્રવ્યનો પર્યાય છે, છતાં ઉપચારે દ્રવ્ય ગણાય છે. [ ૨૩ ] અને
કાકાશ શુષિર વલોળ જેવા આકારવાળે છે, અને કાકાશ વૈશાખસ્થિત [ પહોળા પગ કરી ઉભા રહેલા ] અને કડે હાથ રાખનાર માણસના સરખો છે. [ ૨૪ ] અચિત્ત મહા સકંધ લેક પ્રમાણ અને આઠ સમય સુધી રહેનાર છે. બાકીનાં પુતળ અનેક આકરે છે, અને તેની સંખ્યાતી અસંખ્યાતી સ્થિતી હોય છે. [ ૨૫ ]
રીતે સંસ્થા દ્વાર કહ્યું હવે પ્રમાણ દ્વાર રહે છે. . - ધર્મ–અધર્મ અને કાકાસના પ્રદેશ એક જીવના પ્રદેશ સરખા છે. કાળ દ્રવ્ય એક છે. ફળનાં પરમાણુ અને આલોકના પ્રદેશ અનતા છે. [ ૧૮ ] ' '
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
