Nyayamanjari Ahanika 04 05

SR No.: 005498
Original Sutra Author: N/A
Author: Jayant Bhatt, Nagin J Shah
Publisher: L D Indology Ahmedabad
Publication Year: 1989
Total Pages: 332
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 9 MB

Page 138

મંગાવાના પ્રામાણ્યની સ્થાપના
..१२१
- 230. तत्रोच्यते । किं मन्त्रोभ्योऽर्थप्रतीतिरेव नास्ति, किं वा भवन्त्यपि निर्निमित्ताऽसी, उत सनिमित्ताऽपि ग्रहैकत्वप्रतीतिवदविवक्षितेति ।
230. माना २मा म नैयायि। सीसे छीमे- शु मात्रामाथी अथ प्रतीति થતી જ નથી ? કે થતો હોવા છતાં તે નિર્નિંમિત (અર્થાત્ મંત્રટપદેથી અજન્ય) છે ? કે सनिमित्त हावा छतां अना (=पा, वासना) मेवानी मते अविवक्षित छ ? સમ્માષ્ટિપાત્રને સાફ કરો'. અહીં એકવચન વિવક્ષિત નથી, જે કે એકવચનની પ્રતીતિ थती डावा छतi.]
231. न तावत् प्रतीतिरेव नास्ति, शब्दार्थसम्बन्धव्युत्पत्तिसंस्कृतमतीनां 'बहिंदवसदने दामि' मै०सं० १.१.२] इत्येवमादिमन्त्रश्रवणे सति तदर्थप्रतीतेः खसंवेद्यत्वात् । . 231 मंत्रीमाथा अप्रताति यती 4 नथा मे नथी, ४२६५ शासना शानथा सं।२ पासी भुद्धिवाणामाने बहिर्देवपदन दामि'' पोरे भत्रनु श्रवण यता તેના અર્થની પ્રતીતિ સ્વસંવેદ્ય છે.
232. नाप्यसौ निर्निमित्ता, लोकवत् पदानामेवात्र निमित्तत्वात् । व्युत्पत्तिरपि नं नास्ति, य एव लौकिकाः शब्दास्ते एव वैदिकाः, त एव तेषामर्था इति लोकव्यवहारतस्तद्वयत्पत्तिसम्भवात् । .. 232. तनिनिमित्त ५५५ नथी, म सोभा अथ"प्रत पहनिमित्त छ तम अली
वहभां) अप्रतीति पनिमित्त छ. '241 शम्नेअथ छे' से ज्ञान नथा होत એમ નહિ; જે લૌકિક શબ્દો છે તે જ વૈદિક શબ્દો છે, તે જ અર્થો છે, એટલે લેકવ્યવહાર દ્વારા “આ શબ્દને આ અર્થ છે એવું જ્ઞાન સંભવે છે. ... 233. नापि भवन्त्यपि मन्त्रोभ्योऽर्थप्रतीतिः ग्रहैकत्वप्रतीतिवदविवक्षिता भवितुमर्हति, अविवक्षानिबन्धनस्य कस्यचिदप्यभावात् । ग्रहादिवचनान्तरनितिसंख्यत्वात् सोमावसेकनिर्हरणस्य च सम्मार्गकार्यस्य सर्वग्रहसाधारणत्वाद् ग्रहमिति विभक्तेश्च कर्मकारकसमर्पणमात्रोणापिं सार्थक्योपपत्तेः युक्तमेकत्वमविवक्षितमिति कथयि'तुम् । इह तु 'बर्हिदेवसदनं दामि' इत्येवमादिवाक्यक्रियमाणक्रतूपयोगिद्रव्यादिप्रकाशन
स्य विध्यपेक्षितत्वान्मन्त्रोण स्मृतं कर्म करोति । तथा क्रियमाणमभ्युदयकारि भवति इति म यज्ञाङ्गप्रकाशनमविवक्षितम् । अतो नोच्चारणमात्रोपकारिणो मन्त्राः ।
233. भत्रीमाथी म प्रताति छti अत्यतातिना म तेनु अविवक्षित होव 'ઉચિત નથી, કારણ કે અવિવક્ષાના કારણનું કયાંય અસ્તિત્વ નથી. ગ્રહ આદિ વિશેના અન્ય 1. ७५६ देवता से छे ते पास हुं आधु.