________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૮ તેથી પાર્શ્વ ૨૩
ઉત્પત્તિથી આરંભીને જ્ઞાનાદિકની વૃદ્ધિથી નિરંતર વૃદ્ધિને પામે તે વર્ધમાનઃ અગર પ્રભુ ગર્ભમાં આવ્યા પછી જ્ઞાનકુલ ધનધાન્યાદિક વિગેરેથી પ્રતિદિન અત્યંત વૃદ્ધિ પામવા માંડ્યું તેથી વર્ધમાન, ૨૪ ઇતિ શ્રાદ્ધદિનકૃત્યે.
(ઉપદેશ સોળમો) જિનેશ્વર મહારાજાની ભક્તિ પાંચ પ્રકારે હી છે. पुष्पाद्यर्चा तदाज्ञा'च, तद्र्व्यपरिरक्षणम् ।
વાતીર્થયાત્રા , મ;િ પંચવિધા નિને શા
ભાવાર્થ : વિવિધ પ્રકારના સુગંધી પુષ્પોથી, તેમજ ચંદન, કેસર, ધૂપ, દીપ વિગેરેથી પરમાત્માની ભક્તિ કરવી તે પુષ્પાદિ અર્ચા-ભક્તિ કહેવાય. ૧, જિનેશ્વર મહારાજની આજ્ઞાનું સમ્યફ પ્રકારે પાલન કરવું તે તદાજ્ઞાભક્તિ કહેવાય, કારણ કે આજ્ઞા વિનાની ભક્તિ સર્વથાનકામી છે. ૨. દેવદ્રવ્યાદિકનું રક્ષણ કરવું, તે દેવદ્રવ્યરક્ષણભક્તિ કહેવાય. ૩, નવીન જૈન મંદિર બંધાવું, તેમાં પ્રભુજીને સ્થાપન કરવા, અાલિકા ઉત્સવાદિક કરવા, પર્યુષણાદિકમાં જૈન મંદિરમાં ઉત્સવાદિક કરી જૈન શાસનની પ્રભાવના કરવી તે ઉત્સવભક્તિ કહેવાય. ૪, અને શત્રુંજયાદિક તીર્થોની ભક્તિ કરવીતે તીર્થભક્તિ કહેવાય છે. ૫
પાંચ પ્રક્વરનાં ચેત્યો ૧ ભક્તિચૈત્ય. ૨ મંગળચૈત્ય. ૩ નિશ્રાકૃતચૈત્ય ૪. અનિશ્રાકૃતચૈત્ય અને ૫ શાશ્વત ચૈત્ય.
૧. જે ઘરને વિષે યથોક્ત લક્ષણાદિ ઉપેત જિનપ્રતિમાની વંદન પૂજાદિ ભક્તિ કરવામાં આવે છે, તે ભક્તિચૈત્ય કહેવાય છે.
૨. ઘરના બારણા ઉપર મધ્યમ ભાગે કાષ્ટને વિષે બનાવેલા જિનબિંબ હોય છે તે મંગલ ચૈત્ય કહેવાય છે. મથુરાનગરીમાં મંગલ
૪૭
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
