________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૮ તે સ્વાભાવિક જ છે, તે ઉપર લૌકિક દૃષ્ટાંત અપાય છે તે સાંભળો.
નદીયોના દ્રહમાંથી નદીયોનો પ્રવાહ નીકળીને સદાકાળ સમુદ્ર ભણી વહે છે, તો પણ તે દ્રહો કદાપિ કાળે ખાલી થતા નથી તેમજ નદીનો પ્રવાહ પણ બંધ થતો નથી, તેવી જ રીતે ભવ્ય જીવો, સંસારમાંથી નીકળીને મુક્તિમાં જાય છે તો પણ સંસાર ખાલી થતો નથી ને ભવ્ય જીવો ખૂટતા પણ નથી, અને મુક્તિ પણ ભરાઈ જતી નથી.
પ્રમાણના વેત્તાઓ એક બીજાનાં દૃષ્ટાંત આપે છે.
જેમ કોઈ બુદ્ધિમાન માણસ જન્મથી માંડીને મરણ પર્યત ત્રણ લોકના સર્વ ધર્મના શાસ્ત્રોનું પઠન કરતો, ઘણું જ આયુષ્ય નિર્વહન કરે તો પણ તેના અશ્રાંત પાઠથી તેનું હૃદય કદિ શાસ્ત્રોના અક્ષરોથી પૂર્ણ થતું નથી. તેમજ શાસ્ત્રોના અક્ષરો ખૂટતા પણ નથી, ખાલી થતા નથી,
તે જ પ્રકારે મુક્તિમાર્ગ પણ, સદા કાળ અંતરાય વિના વહેતો જ રહેશે, ને સંસાર પણ જીવોથી ભરેલો જ રહેશે. તેના ઉપર સમુદ્રના પાણીનું દૃષ્ટાંત અપાય છે.
સમુદ્રનું પાણી ખારું હોવાથી તેમાંથી પાણી લઈ કયારા ભરી જેમ કરોડો મણ મીઠું પકાવવામાં આવે છે, અને તે વળી અનાદિ કાળથી ચાલતું આવે છે અને ભવિષ્યમાં અનાદિ કાળ સુધી ચાલશે.
વળી સમુદ્રમાં મીઠા પાણીને વહન કરનારી હજારો, લાખો નદીયોના મીઠા પાણી મળે છે છતાં પણ સમુદ્રનું પાણી કોઈપણ કાળે મીઠું થતું નથી,તેમજ વરસાદનું મીઠું પાણી સદા સમુદ્રમાં મળે છે છતાં સમુદ્રના પાણીમાં મીઠાશ આવતી નથી તેમજ તે વધારે ઓછું પણ થતું નથી, પરંતુ તેવી જ સ્થિતિમાં રહે છે, તેમજ મુક્તિમાર્ગ સદાકાળ વહેતો જ રહેશે, કદાપિ પુરાવાનો નથી તેમજ ખાલી થવાનો નથી. ઘરને વિષે જેટલાદીવાઓ કરીએ, તેટલાદવાઓનો પ્રકાશ એકમેક થઈને સમાઈ જાય છે, તેવી જ રીતે સિદ્ધના જીવો જ્યોતિમાં જ્યોતિરૂપે સમાઈ જાય છે.
M૩૦૯)
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org