________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૮ દ્વીપના મનુષ્યોનું કહે છે.
- તેમાં પૂર્વે ઉત્તર દિશાને વિષે ૩૦૦ યોજન આયામ, વિખંભ લવણ સમુદ્રનું પાણી અવગાહીને એકોરૂ નામનો દ્વીપ છે. તે દ્વીપના જ નામવાળા એકોરૂ મનુષ્યો વસે છે. તે લોકો સર્વ અગોપાંગોને વિષે સુંદર તથા દેખાવમાં મનોહર હોય છે. દક્ષિણ પૂર્વ દિશાને વિષે લવણસમુદ્રને આયામ વિખંભ ૩00 યોજન અવગાહીને પ્રથમ આભાસિક નામનો દ્વીપ રહેલો છે. તે દ્વીપમાં આભાસિક નામના લોકો રહે છે.
દક્ષિણ પર પશ્ચિમ દિશાને હિમવાનથી ત્રણસો યોજન લવણ સમુદ્ર અવગાહ્ય, ૩૦૦ યોજન આયામ, વિખંભ, લાંગુલિક નામના લોકો વાસિત વૈષાણિક નામનો દ્વીપ છે. પ્રથમ દ્વિીપ છે, તથા ઉત્તર પર પશ્ચિમ દિશાને વિષે 300 યોજન લવણસમુદ્રનું પાણી અવગાહ્ય, યોજન આયામ વિખંભ, વૈષાણિક નામના લોકો વાસિત વૈષાણિક નામનો દ્વીપ છે.
એવી રીતે હયકર્ણ, ગજકર્ણ, ગોકર્ણ, શકુંલીકર્ણ એ ચાર દ્વીપો છે. તે ૪૦૦ યોજન આયામ વિખંભ ચારે દિશાને વિષે રહેલા છે, તે પૂર્વના પેઠે રહેલા છે. એ પ્રકારેબાકીના ચારનું પણ પૂર્વના પેઠે સમજી લેવું,
યાવત્ સાતમો દ્વીપ ૯00 યોજન જળને વિષે અવગાહીને ૯OO યોજન આયામ વિખંભ વિદિશાને વિષે જાણવો.
આદર્શમુખ, મેષમુખ, હયમુખ, ગજમુખ, અશ્વમુખ, હસ્તિમુખ, સિંહમુખ, વ્યાધ્રમુખ, અશ્વકર્ણ, સિહકર્ણ, હસ્તિકર્ણ, કર્ણ પ્રાવરણા, ઉલ્કામુખ, વિદ્યુજિક્વ, મેષમુખ, વિદ્યુદંતા, ધનદતા, ગૂઢદંત, વિશિષ્ટદંત શુદ્ધાંત નામના અંતરદ્વીપો છે.
તેમાં યુગ્મ પ્રસવા યુગલિક પરૂષો પલ્યોપમના અસંખ્યાતમાં ભાગના આયુષ્યવાળા અને ૮૦૦ ધનુષ્ય ઊંચા પુરુષો હોય છે.
એવી રીતે ૨૮ દ્વીપો હિમવાનું પર્વત પૂર્વ પર પ્રવાહયુક્ત ઉક્ત ન્યાયથી હોય છે.
તથા ઐરાવતક્ષેત્રના વિભાગ કરનારા પર્વતો, પૂર્વાપર પ્રથમના પેઠે
૨૨૪
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org