________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૮
ભાવાર્થ : મદિરામાં, મધમાં, માંસમાં, માખણમાં, તેજ વર્ણ(રંગ)ના અસંખ્ય જંતુઓ ઉત્પન્ન થાય છે.
नागपडलग्रंथेपि मद्ये मांसे मधुनि च, नवनीते बहिर्नीते । ૩–તે વિષચંતે, સૂક્ષ્મજંતુરાશયઃ
ભાવાર્થ : મદ્યમાં, માંસમાં, મધમાં અને છાશથી બહાર કાઢેલા માખણમાં ઘણા સૂક્ષ્મ જીવોના ઢગલા ઉત્પન્ન થાય છે ને મરે છે.
અંતર્મુહૂર્ત પછી તુરત જેના અંદર અનેક સૂક્ષ્મ જંતુઓ ઉત્પન્ન થાય છે તેવા માખણને કદિપણ વિવેકી પુરુષોએ ખાવું નહિ. જ્યારે એક જીવની હિંસામાં વિશેષે કરી પાપ કથન કરેલ છે તો અનેક જીવોની હિંસામય માખણનું ભક્ષણ કોણ ડાહ્યો પુરુષ કરે ? અર્થાત્ કોઈ જ નહિ.
જે અનેક જંતુઓની હિંસાથી ઉત્પન્ન થએલું છે તેમજ જે લાળની જેમ જાગુપ્સા કરવા લાયક છે, એવા મધને કયો ડાહ્યો માણસ ચાખનાર હતો ? અર્થાત્ કોઈ જ નહિ, કારણ કે એક એક પુષ્પના રસને લઇને મક્ષિકાએ વમન કરેલા મધ્યને ધાર્મિક પુરુષો કદાપિ કાળે ખાતા નથી.
सप्तग्रामेषु यत्पाप-मग्निना मस्मात्कृते । तत्पापं जायते जंतो मध्वैकबिंदुभक्षणे ॥१॥
ભાવાર્થ : સાત ગામને અગ્નિથી ભસ્મીભૂત કરવા વડે જેટલું પાપ થાય છે. તેટલું પાપ પ્રાણિયોને મધના એક બિંદુના ભક્ષણ કરવાથી થાય છે.
આવી રીતે અન્ય દર્શનીના પુસ્તકોમાં કહેલ છે, તો જૈન દર્શનના પુસ્તકોમાં મધ ખાવાનો નિષેધ હોય તેમાં આશ્ચર્ય શું ? ઘણા જીવો મધના પચ્ચખાણ કરે છે, પણ દવાના અંદર છૂટ રાખે છે. આ તેમની મોટી ભૂલ છે, મધ દવામાં ખાવાથી કાંઈ જીવિતવ્ય બચાવે તેમ નથી. પણ દવાના સાથે મધ ખાધુ હોય અને આયુષ્ય પૂર્ણ થઈ ગયું હોય
૧૬૬
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
