________________
વિવિધ વિષય વિચારમાળા ભાગ-૩ વૃષ્ટિ હોય, ૩૦ સમવસરણમાં પાંચવર્ણના ફુલો ઉધે ડીટે જાનુપ્રમાણ પથરાય, (૩૧) પક્ષીયો સર્વે પ્રદક્ષિણા દેતા પૂરે, (૩૨) વાયુ સાનુકૂલ હોય, (૩૩) વૃક્ષ સર્વ નીચા નમીને પ્રણામ કરતા રહે, (૩૪) દેવદુંદુભિ આકાશમાં વાગે, જઘન્યથી કોડ દેવતા પાસે રહે એ ૧૯ દેવના કરેલા એમ કુલ ૩૪.
દિપાંત્રીશ પ્રકાર છે • અરિહંતની વાણીના ૩૫ ગુણો-૧ જે સ્થાને જે ભાષા બોલાતી હોય તે અઈ માગધી સહિત બોલે, ૨ ઉંચે સ્વરે દેશના દે એટલે એક યોજન પ્રમાણ સમવસરણમાં સંભળાય, ૩ ગ્રામિક તુચ્છ નહિ પણ પ્રૌઢ ભાષા બોલે, ૪ મેઘના પેઠે ગર્જારવ સહિત ગંભીર વાણી બોલે, ૫ શબ્દોપેત એટલે પડઘા સહિત વાણી બોલે સાંભળનાર છૂટા છુટા શબ્દ સાંભલે, ૬ સાંભળનારને સંતોષકારક માન સહિત સરલતા યુક્ત બોધ ૭ સાંભળનાર દરેક પોત પોતાને આશ્રિને કહે છે, એમ જાણે, ૮ પુષ્ટ વિસ્તાર અર્થ સહિત બોલે, ૯ પૂર્વાપર અવિરોધ એટલે સરખો મળતો અર્થ બોલે, ૧૦ મોટાઈના વચનો બોલે એટલે સાંભળનારા એમ કહે કે એતો મોટા પુરૂષોજ બોલે તથા અભિમત સિદ્ધાંતોકત બોલે. ૧૧ એવું સ્પષ્ટ બોલે કે કોઈ સાંભળનારને બીલકુલ સંદેહ ન રહે, ૧૨ પ્રભુ જે અર્થ વ્યાખ્યાન કરે તેને કોઈ દૂષણ આપી શકે નહિ, ૧૩ ઘણો કઠણ સૂક્ષ્મ વિષય પણ સાંભળનારના હૃદયમાં સુરત રમે તેમ બોલે, ૧૪ પ્રસ્તાવને ઉચિત બોલે અને મળતો અર્થ આવે તેમ વૃદ્ધવાદિના પેઠે બોલે, ૧૫ પ્રભુને જે વાત કહેવાની તે સિદ્ધાંતોકત બોલે, ૧૬ વિષય સંબંધ પ્રયોજન અને અધિકાર સહિત બોલે, ૧૭ પદરચના અપેક્ષા લઈને બોલે ૧૮ નવતત્વ અને છ દ્રવ્યની પટુતા બોલવામાં હોય તેમ બોલે
૧૬૭
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org