Page Text
________________
[ શ્રી વિજયપદ્મકૃિત
કહેવાય. ॥ ૨-૩-૪ ૫ બુદ્ધિમાન ભવ્ય જીવાએ મિથ્યાત્વાદિ આશ્રવાને રાકવ! માટે તેના વિરેાધિ ઉપાયા જરૂર સેવવા જોઇએ. ૫ ૫ ૫ નિલ દન ગુણુની સેવનાથી મિથ્યાત્વના નિરોધ થઇ શકે છે, ને ધર્મધ્યાનાદિ શુભ ધ્યાનને ધ્યાવવાથી અશુભ આન્તધ્યાન રૌદ્રધ્યાનનો નિરોધ કરાય છે. ! હું ! ક્ષમાથી ક્રોધને, ને નમ્રતા ગુણથી માનને જીતાય છે, તથા સરલતાથી માયાને, અને સંતેાષ ગુણથી લેાભને જીતાય છે. શાળા હે ભવ્ય જીવેા, તમે ઇષ્ટ કે અનિષ્ટ શબ્દાદિ વિષયાને ઝેર કરતાં પણ વધારે દુ:ખના કારણે। માનીને ઇષ્ટ શબ્દાદિ વિષયામાં રાગ કરશેા નહી, અનિષ્ટ શબ્દાદિ વિષયામાં દ્વેષ પણ કરશે નહી, આ રીતે સવર ભાવનાને નિરંતર ભાવનારા ભવ્ય જીવે. મેાક્ષની લક્ષ્મીને કે વર્ગની લક્ષ્મીને જરૂર વશ કરે છે.
૯. નિરાભાવના:-સંસારમાં રખડાવનારી કમની શ્રેણિને ( જ્ઞાનાવરણીયાદિ કર્મીના) ધીમે ધીમે કે અમુક અંશે જે ક્ષય થાય, તે નિરા કહેવાય. તેના (૧) સકામ નિર્જરા, (૨) અકામનિર્જરા આવા બે ભેદ કહ્યા છે. । ૧ । સાધુઓને સકામનિર્જરા હાય, ને તે સિવાયના જીવાને અકામનિર્જરા હેાય છે. જેમ કેરી સ્વભાવે પણ પાકી થઈ જાય છે, ને ઘાસમાં નાંખીને પણ તે પકાવાય છે, તેમ કર્મોના પણ પરિપાક ( ઉદય; અનુભવ; ભાગવવું) અખાધાકાલ પૂર્ણ થયા બાદ સ્વભાવે (ક્રમસર) ને ઉદ્દીરાદિ ઉપાચેાથી પણ થઇ શકે છે. ॥ ૨ ॥ · આથી ( સચમાદિની આરાધનાથી અમારા કર્મોના ક્ષય થાવ આ ઈરાદાથી સાધુએ સયમ તપ વગેરેની આરાધના કરીને ઘણાં કર્મોને ખપાવે છે. આ મુદ્દાથી સાધુએ જે કર્મોની નિર્જરા કરે, તે સકામ નિજ રા કહેવાય. એમ પહેલાં જણાવ્યુ છે. ૫ ૩ ૫
એકેન્દ્રિયાદિ જીવાને ઉત્તમ જ્ઞાન હેતુ' નથી. તેવા અજ્ઞાની જીવા ઠંડી, ગરમી, વરસાદ, મળવું, છેદાવું, ભેદાનું વગેરે સ્વરૂપે કષ્ટને (વેદનાને) સહન કરવાથી જે કર્મના ક્ષય કરે, તે અકાનિર્જરા કહેવાય. ૫ ૪-૫ !! મમતાના નાશ કરવાથી કર્મોને નાશ કરી શકાય છે, ને કર્મોના નાશ કરવાથી જ સ`સારની રખડપટ્ટી અંધ થઇ જાય છે. આ મુદ્દાને લક્ષ્યમાં રાખીને હે ભવ્ય જીવ! મમતાના નાશ કરાવનારી નિર્જરા ભાવના નિરતર ભાવીને ખાર ભેદે તપશ્ચર્યાની આરાધના કરો. કારણ કે નિકાચિત કર્મને પણ નષ્ટ કરનારી એ તપશ્ચર્યાં નિર્જરાને વધારનારી છે.
૧૦. લાવભાવ ભાવના :- બંને પગ હેાળા કરીને, એ હાથ કેડ ઉપર ગાઢવીને ઉભા રહેલા પુરૂષના આકારની જેવા લાકના આકાર જાણવા. તે લેાક ઉત્પાદ વ્યય અને ધ્રૌવ્યરૂપ ત્રણ ધર્મોવાળા ધર્માસ્તિકાયાદિ દ્રબ્યાથી ભરેલા છે. ૫ ૧૫
મેરૂ પર્વતના મધ્ય ભાગમાં રહેલા આઠ રૂચક ( ગાયના ચાર આંચળની માફ્ક ઉપર ચાર પ્રદેશા, ને નીચે ચાર) પ્રદેશેાથી વિચારતાં તે લેાકના ૧. ઊર્ધ્વલાક, ૨. તિર્જાલાક, ૩. અધેાલેાક. આ પ્રમાણે ત્રણ ભેદો કહ્યા છે. ! ૨ ! પૂર્વે જણાવેલા પુરૂષની કેડના
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005485 |
| Book Title | Deshna Chintamani Part 03 04 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vijaypadmsuri |
| Publisher | Jain Granth Prakashak Sabha |
| Publication Year | |
| Total Pages | 616 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 14 MB |