________________
રાણકપુર નામ કામલદે હતું. તેમની પત્નીનું નામ ધારલદે હતું. તેમને જાજ્ઞા અને જાવડ નામે બે પુત્ર હતા. તેમના મોટા ભાઈનું નામ રત્નાશાહ અને તેમની પત્નીનું નામ રત્નાદે હતું. તેમને લાખા, મના, સેના અને સાલિગ–એમ ચાર પુત્રો હતા. તેઓ સિહી રાજ્યના નાદિયા ગામના વતની હતા.
દંતકથા એવી છે કે, એક વખત માંડવગઢના મુસ્લિમ બાદશાહને પુત્ર ગજનીખાં પિતાના પિતાથી રીસાઈને રાજપૂતાનામાં થઈને જતું હતું. આ બંને ભાઈઓએ તેને સમજાવીને પિતાના પિતાની રાજધાનીમાં મોકલ્યું. આથી શહેનશાહ બહુ ખુશ થયે અને તે બંને ભાઈઓને તેડાવી પોતાના દરબારમાં રાખ્યા. પરંતુ થોડા સમય પછી ગામના ગપગોળાથી કાચા કાનના બાદશાહે તેમને અટકમાં લીધા. તેઓ જુદી જુદી જાતના ૮૪ સિક્કાઓને દંડ ભર્યા પછી મુક્ત થયા અને પિતાના મુલકમાં પાછા ફર્યા, પરંતુ તેમને તેમના વતન નાદિયામાં રહેવું યોગ્ય ન લાગ્યું. આથી તેઓ રાણકપુરની દક્ષિણે આવેલા પાલગઢમાં જઈને વસ્યા.
ધરણશાહ ખૂબ બુદ્ધિશાળી મુત્સદ્દો હતા. તેમની કીર્તિ સાંભળીને મેવાડના રાણાએ (સંભવત: રાણું મેકલ અને તે પછી રાણા કુંભાએ પણ) તેમને પોતાની રાજસભામાં સન્માન આપ્યું હતું. એટલું જ નહિ, તેમને મંત્રીપદે સ્થાપ્યા હોય એમ પણ મનાય છે. થોડા સમયમાં જ પિતાની કુશળતાથી એણે ખૂબ દ્રવ્ય એકઠું કર્યું. સં. ૧૭૪૬માં શ્રીશીલવિજયજીએ રચેલી તીર્થનાના ઉલ્લેખ પ્રમાણે સં. ૧૪૪૬માં શ્રીસેમસુંદર સૂરિના ઉપદેશથી એ પ્રભાવિત થયા અને તેમની બુદ્ધિને
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
