________________
સમતા-એકતા એ જ પરાભક્તિ છે. જ્ઞાની તે પરમાત્મા જ છે અને તેની ઓળખાણ વિના પરમાત્માની પ્રાપ્તિ થઈ નથી, માટે સર્વપ્રકારે ભક્તિ કરવા યંગ્ય એવી દેહધારી દિવ્યમૂર્તિ, જ્ઞાનીરૂપ પરમાત્માની –ને નમસ્કારાદિ ભક્તિથી માંડી પરાભક્તિના અંત સુધી એક લયે આરાધવી, એ શાસ્ત્રલક્ષ છે. પરમાત્મા આ દેહધારીરૂપે થયે છે એમ જ જ્ઞાની પુરુષ પ્રત્યે જીવને બુદ્ધિ થયે ભક્તિ ઊગે છે અને તે ભક્તિ કેમે કરી, પરાભક્તિરૂપ હોય છે. આ વિષે શ્રીમદ્ભાગવતમાં, ભગવદ્ગીતામાં ઘણા ભેદ પ્રકાશિત કરી એ જ લક્ષ્ય પ્રશં છે; અધિક શું કહેવું? જ્ઞાની તીર્થંકરદેવમાં લક્ષ થવા જૈનમાં પણ પંચપરમેષ્ઠી મંત્રમાં “નમે અરિહંતાણું” પદ પછી સિદ્ધને નમસ્કાર કર્યો છે, એ જ ભક્તિ માટે એમ સૂચવે છે કે પ્રથમ જ્ઞાની પુરુષની ભક્તિ અને એ જ પરમાત્માની પ્રાપ્તિ અને ભક્તિનું નિદાન છે.
–શ્રીમદ્ રાજચન્દ્રઃ પત્રાંક ૨૨૫ (હરિગીત)
૮. રે આત્મ તારે! આમ તારે! શીધ્ર એને ઓળખે; સર્વાત્મમાં સમદષ્ટિ ઘો, આ વચનને હદયે લખે
–શ્રી મોક્ષમાળા: ૬૭-૫
આ પ્રમાણે સર્વ ભક્તોને લક્ષ્યરૂપ એવી સમતા-એકતા નામની પરાભક્તિનું નિરૂપણ પૂરું કર્યું. તે
ઉપસંહાર ઉપાસનાક્રમ અને તેનું ફળ : અધ્યાત્મવિકાસને લક્ષમાં રાખીને ભક્તિમાર્ગની આરાધના ભક્ત-સાધક કેવી રીતે કરે છે તેનું પુનઃસ્મરણ, સમાપ્તિ અવસરના સમયે, આપણે હવે કરી જઈએ.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
