________________
સમHI- એTI
સમતા ભૂમિકા?
ભક્તિમાર્ગની આરાધનાની ચરમસીમાની આ ભૂમિકા છે. સમતા અને એકતાને ભાવાર્થ લગભગ એક થાય છે. સમતા શબ્દ સમભાવ, સમરસીભાવ, સ્વભાવનું સૂચન કરે છે. સિદ્ધાંતમાં, તેને માટે બીજા છ મુખ્ય શબ્દોને ઉપગ કરીને બધાને એકાર્યવાચક કહ્યા છે. આ છ શબ્દો છે સામ્ય, સ્વાથ્ય, સમાધિ,
ગ, ચિત્તનિરોધ અને શુદ્ધોપાગ.* - સમતાની સાધના કેમે કરીને સિદ્ધ થઈ શકે છે. સરળતા, વિનય અને સમજણ વગેરે ગુણેથી સંપન્ન થઈ, શ્રવણ-કીર્તનાદિ ભક્તિના પ્રકારની ઉપાસના દ્વારા, જેમ જેમ ભક્તના ભાવેની શુદ્ધિ થતી જાય છે, તેમ તેમ સમતાની ઉત્પત્તિ થઈ તેની વૃદ્ધિ થતી જાય છે વિવેકપૂર્વકની ભક્તિના ફળરૂપે જ્ઞાનીઓએ આ સમતાની પ્રાપ્તિ કહી છે. યથા
(તાટક છંદ). સમભાવી સદા પરિણામ થશે, જડ મદ અધગતિ જન્મ જશે, શુભ મંગળ આ પરિપૂર્ણ ચહો, ભજીને ભગવત ભવંત લહે.
શ્રી મોક્ષમાળા: ૧૫-૩ * શ્રી પદ્મન દિપચવિંશતિઃ ૪-૬૪ અહીં લેક ૩ થી ૭૦ સુધી આ સમતાભાવનું સંક્ષિપ્ત વર્ણન કર્યું છે. તે અભ્યાસી મુમુક્ષુઓએ અવલોકન કરવા ગ્ય છે.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org