________________
જીવનસાધના
પાછા ફર્યા.
માતા દેવબાઈએ જોયું કે, શ્રીમદ્ લચકાતા લચકાતા આવી રહ્યા છે એટલે માતાજીએ પૂછ્યું: “ભાઈ, પગમાં શું વાગ્યું છે? કેમ આમ પગ લચકાય છે?”
માતાજીએ પગની પાની જેઈ તે પાનીમાં બાવળને લાંબા કાંટે ભેંકાઈ ગયેલ હતું! એ જોઈને માતાજીએ પૂછ્યું: “ભાઈ, ક્યાંથી શૂળ લાગી?”
શ્રીમદે કહ્યું: “મા, અહીંથી સ્મશાને જતાં રસ્તામાં વાગી.”
માતાજી બેલી ઊડ્યાંઃ “ભાઈ, ત્યાં કોઈને કેમ વાત કરી નહિ ને શૂળ કઢાવી નહિ? અહીં સુધી આ પીડા કેમ ખમાણી?”
શ્રીમદ માન જ રહ્યા.
તેર વર્ષની વયથી શ્રીમદે નિયમથી ખાનગીમાં નવા નવા વિષને અભ્યાસ કરવા માંડ્યો હતો અને પંદર વર્ષની વય સુધીમાં ઘણું વિષય સંબંધી વિચક્ષણ જ્ઞાન એમણે પ્રાપ્ત કર્યું હતું. - તેર વર્ષ પૂરાં થયા બાદ શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર પિતાની દુકાને બેસવાનું શરૂ કર્યું. ત્યાં પણ તેમણે ગમે તેમ રમતમાં કે બીજા પ્રપંચમાં વખત ગાળવાને બદલે પિતાનું વાચન-મનન ચાલુ જ રાખ્યું. શ્રીમદ્ પિોતે જ એ વિશે લખે છે:
દુકાને મેં નાના પ્રકારની લીલાલહેર કરી છે; અનેક પુસ્તકો વાંચ્યાં છે, રામ ઇત્યાદિનાં ચરિત્ર ઉપર કવિતાઓ
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org