Page Text
________________
જણાવ્યું તેમ એક તો માંસાહારત્યાગ એટલે પ્રાણીજન્ય સર્વ પદાર્થોને ત્યાગ એમ સમજવાનું છે જ નહિ. નહિ તો દૂધ અને મધ બને વર્ય બની જાય. પશુહિંસા વિના બને પદાર્થો આજે સુલભ છે અને શરીરની તાકાત વધારવા માટે આ બન્ને દ્રવ્યો ઘણાં ઉપગી છે અને વનસ્પતિના વિશાળ પ્રદેશમાં પણ અનેક પદાર્થો ભરેલા છે કે જે માનવીની શારીરિક તાકાતમાં જરૂરી સર્વ પુરવણી કરી શકે તેમ છે. આ બધું છતાં ધારે કે સમગ્રપણે વિચારતાં વનસ્પત્યાહાર કરતાં માંસાહાર વધારે તાકાત આપે છે એમ હકીક્ત રૂપે સત્ય હોય તે પણ માનવીનો આદર્શ બને તેટલા બળવાન પશુ બનવાનો કદી હતો નહિ, છે નહિ. માનવી કરતાં અનેકગણું વધારે બળ ધરાવતાં પશુઓ વિદ્યમાન છે. એમ છતાં માનવીનું તે પશુઓ ઉપર પ્રભુત્વ વર્તતું હતું અને વર્તે છે. તેનું કારણ એ છે કે માણસનું વિશિષ્ટ લક્ષણ તેની શારીરિક બળવત્તરતા નહિ પણ પ્રખર બુદ્ધિમત્તા છે. એટલે કરુણા પ્રેરિત માનવીનું આ પ્રશ્ન અંગે એક જ વલણ હોઈ શકે કે મારું શરીર નિરોગી હોય, કાર્યક્ષમ હોય છે તે મારા માટે પૂરતું છે. મલ્લ કે કુસ્તીબાજ થવું અથવા તે બલાત્ય પશુ બનવું એ સામાન્ય માનવીને આદર્શ હેઈન શકે. તાકાતની દષ્ટિએ માંસાહારનું ગમે તેટલું ચડિયાતાપણું હોય તે પણ એવી તાકાતની મને કોઈ જરૂર નથી કે જે મારા અન્તસ્તત્ત્વને જડ બનાવી દે, કરુણાવિહોણું બનાવી દે. કરુણા પ્રેરિત માનવી આમ હંમેશાં વિચારે છે અને નિરામિષ આહાર વિષેની પોતાની મક્કમતાને કાયમ રાખે છે.
નિરામિષ આહારની–તાત્વિક કહે કે નૈતિક – ભૂમિકા આ પ્રકારની છે. તેને વિશેષ સંબંધ બુદ્ધિ સાથે નહિ પણ હદય સાથે છે. વિજ્ઞાન સાથે નહિ પણ ધર્મ સાથે છે. આજના પ્રતિકૂળ વાતાવરણમાં બુદ્ધિ એમ કહેતા સંભળાય છે કે દુનિયાના મોટા ભાગના
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005397 |
| Book Title | Chintan Yatra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Parmanand Kapadia |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1974 |
| Total Pages | 332 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 24 MB |