________________
૨૪૩
ત્યારે છત્રીઓ અને ટા લઈ ને તે જવા તૈયાર થયેલા. તેની ગરીબી તેની પાસે અવારનવાર ખેલાવતી હતી કે મને મુંબઈ લઈ જા ને, આપ કહેશો તે બધુ કામ કરીશ. આવા છે.કરાને મુંબઈ ઉપાડી લાવવાનું સન તા બહુ થાય, પણ તેનાં માબાપને તે એકના એક છેકરા, એટલે આવી જવાબદારી લેવાની અમારી હિ'મત ન ચાલી.
થેાડા દિવસ પહેલાં સર્વોદય હાટેલથી આગળ એક ઘી, તેલ, અનાજ અને પરચૂરણ ચીજો વેચતી દુકાનેથી અમે ડાલ્ડા ખરીદતા હતા. એવામાં તે દુકાનના થડા ઉપર બેઠેલા છેાકરાના બાપને મળવાનું બન્યું. તેનું નામ ગંગારામજી. ઉમ્મર ૭૦ વ હશે. વાળ ધાળા અને આંખે જરીપુરાણાં ચશ્માં ચઢાવેલાં અને ગાલમાં ખાડા પડેલા. તેમની સાથે વાત કરતાં તે સ્વામી આનંદને સારી પેઠે જાણતા હતા એમ અમને માલૂમ પડયુ. અમને સ્વામીના મિત્ર જાણીને તેમને ખૂબ આનંદ થયા. સ્વામી આનંદ વિષે ખેલતાં તેમણે જણાવ્યું કે સ્વામી અમારા મોટો વિસામેા હતા અને સુખદુઃખની વાતા કરવાનું, મન ખાલવાનુ તેએ એક સ્થાન હતા. તેમનું અહીં વસવું અનેકને આશીર્વાદરૂપ હતુ. તે અહી રહેતા અને અમે તેમને મળતા ત્યારે દુનિયામાં અને આપણા દેશમાં શુ ચાલી રહ્યું છે તેની અમને તેમની પાસેથી ખબર પડતી. અમારી કાઈ પણ અગવડ ટાળવા તેઓ સદા તત્પર રહેતા. તેઓ હવે તે। અમને સદાને માટે છોડી ગયા છે, એમ કહીને એ વિષે તેમણે ઊ'ડી ખિન્નતા વ્યક્ત કરી. તેઓ એ વાર અમને ગગાકુટિરમાં મળી ગયા. પહેલી વાર આવ્યા ત્યારે અમારા માટે ચેડાં ફૂલ લઈ ને આવ્યા હતા; બીજી વાર આવ્યા ત્યારે થાડાં ફળ લઈ આવ્યા. આવા તેમના વિવેકસભ્યતા જોઈ અમે ખૂબ રાજી થયાં. તેમની સાથેની વાતમાં પણ તે આજુની ગરીબાઈ કેમ જીવવું અને ટકવું તેની ઊડી મૂઝવણતરી આવતી હતી. આવી પરિસ્થિતિમાં આવા વયે વૃદ્ધ આદમી પેાતાનાં ભૂતકાળનાં વર્ષા યાદ કરતાં— · ત્યારે કેવી નિરાંત હતી અને સુખ હતું! પેટ ભરવાની જરા Čણ ચિન્તા
'
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org