________________
અંકસ્થાન
વિશિષ્ઠ યેજના છે. વધારે સ્પષ્ટ કહીએ તે જમણી બાજુના અંક કરતાં ડાબી બાજુના અંકનું સ્થાન દશગણું વધારે મૂલ્ય બતાવે છે, તેની પછીના ડાબી બાજુના અંકનું સ્થાન તેના કરતાં દશણું વધારે મૂલ્ય બતાવે છે. આ રીતે ૨૩૭ને અર્થ નીચે પ્રમાણે થાય છે?
૭નું સ્થાન એમનું છે, માટે તેને એકથી ગુણવા. આ રીતે ૭ ૮૧ = ૭ આવે. - ૩નું સ્થાન દશકનું છે, માટે તેને દશથી ગુણવા. આ રીતે ૩ ૪ ૧૦ = ૩૦ આવે.
૨ નું સ્થાન સોનું છે, માટે તેને સેથી ગુણવા. આ રીતે ૨ x ૧૦૦ = ૨૦૦ આવે.
આ ત્રણેયના સરવાળા જેટલું મૂલ્ય ઉપરની સંખ્યા દર્શાવે છે. જેમકે –
૩૦
૨૦૦
૨૩૭ આ પરથી સંખ્યાઓની બાબતમાં અંકસ્થાનેનું કેટલું મહત્વ છે, તે સમજી શકાશે.
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org