________________
અધ્યાય ૮
કર્મબંધ વિશ્લેષણ
ઉદ્દઘાત આ અધ્યાયમાં કુલ ૨૬ સૂત્રો છે.
એની શરૂઆત કર્મબંધનના પાંચ મિશ્રાવ, અવત, કષાય, પ્રમાદ અને વેગ) હેતુઓથી કરીને આગળ જેમ આસ્રવ તત્ત્વનું ઝીણવટથી નિરૂપણ કર્યું, તેમ અહીં કર્મબંધન પ્રકારે મૂળ જ્ઞાનાવરણીય આદિ આઠથી માંડીને એ શાથી શિથિલ બંધાય? અને શાથી નિકાચિત (નિબિડ અથવા ગાઢ) બંધાય ? તે સારી રીતે સમજાવ્યું છે. સાંખ્ય દર્શન કહે છે તેમ કર્મ માત્ર પ્રકૃતિમાં અથવા પુદ્ગલેમાં જ નથી રહેતું. પરંતુ આમાના યુગ (મન, વચન અને કાયાથી) પ્રાયઃ બધા પ્રદેશ (સાથે અથવા બધા પ્રદેશ)માં બંધાય છે. કર્મ જેવા વિષય પર જૈન તત્વજ્ઞાન કે ઝીણવટભર્યો અને સુંદર પ્રકાશ
પાડયો છે, તે આ અધ્યાયમાં જોઈ શકીશું. મિથ્યાદર્શનાવિરતિપ્રમાદકષાયગા બન્ધહેતવ: ૧
સમવાયાંગ સમય ૫ સકષાયત્વીજજીવ: કર્મણે યોગ્યાનું પુદ્ગલાનાદત્તર છે
સ્થાનાં સ્થાન ૨, ઉ. ૨, તથા પ્રજ્ઞા પદ ૨૩, સૂ. ૫
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
