________________
છે. ૩]
અક્ષરમેળ અને ભાષામેળ છન્દ
૯૧
(૨૧) ભૃતદેવતાસ્તુતિ- આ એક જ પધમાં રચાઈ છે. એ ૫ " આર્યામાં છે.
(૨૨) નમે ડરતુ માનાય– આ સર્વ પદ્યાત્મક રસ્તુતિ છે. એમાં ત્રણ પધો છે. પ્રથમ પદ્ય અનુણ્ભમાં, દ્વિતીય સઔપચ્છન્નસિકમાં અને વતીય–અતિમ વંશસ્થમાં છે.
“ઓપરછન્નસિક ઈદ એ એક રીતે વૈતાલિક” છંદને પ્રકાર : છે. એનું લક્ષણ નીચે મુજબ છે – " षड् विषमेऽस्टौ समे कलास्ताश्च
રમે સ્કુન નિકતા ! म समात्र पराश्रित कला ( શૈતાજીએ રઢ કુક પ तम्नवान्तेऽधिके गुरौ
ચાલૌgઇછત્ત વધી gઘમ ” (૨૩) વિશાલચનદલ–આ સંપૂર્ણ કૃતિ પદ્યાત્મક છે. એમાં ત્રણ પળો છે. અને એ અનુક્રમે “અનુટુ”, “ઔપચ્છન્દસિક' અને “વંશસ્થ અંદમાં છે.
૧. આના પ્રથમ ચરણમાં સાત અક્ષરો છે.
૨. આની પાઠભેદવાળી કૃતિમાં ચાર પદ્યો છે (જુઓ પૃ. ૨૪). એ પૈકી ચતુર્થ પધ “માલિની' છદમાં છે.
કે આ જ છંદમાં શિશુપાલવધના સ. ૧૬નું ૮મું પદ્યરચાયેલું છે.
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org