________________
પ્રાગ્વચન
સૂત્રોના અર્થ કરતાં પહેલાં
કર્મોમાં, મેહનીય – કર્મની પ્રબળતા. અનાદિકાળથી પ્રત્યેક જીવ આ દુઃખમય સંસારમાં સતત પરિભ્રમણ કરી રહ્યો છે. જ્યાં સુધી એ સિદ્ધપદ પામે નહિ ત્યાં સુધી તેની આ રઝળપાટને અંત આવી શકને નથી.
શાસ્ત્રકાર પરમર્ષિએ જણાવે છે કે જ્યાં સુધી જીવે કર્મ મુક્ત ન થાય ત્યાં સુધી તેને મેક્ષ સંભવિત નથી.
મુખ્યત્વે કર્મની આઠ પ્રકૃતિ છે. જ્ઞાનાવરણીય, દર્શનાવરણીય, વેદનીય, મેહનીય, આયુષ્ય, નામ, ગોત્ર, અને અન્તરાય. - આ આઠ કર્મોમાં જ્ઞાનાવરણીય, દર્શનાવરણીય, મેહનીય અને અંતરાય—એ ચાર—ઘાતી કર્મ કહેવાય છે, જ્યારે બાકીના ચાર અઘાતી કર્મ કહેવાય છે. આત્માના જ્ઞાનાદિ ગુણે ઉપર સીધે જ હુમલે કરવાનું સામર્થ્ય ધરાવતાં કર્મોને ઘાતી કહેવાય છે અને આત્માને સંસારમાં જકડી
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org