________________
૩૩
સમ્યગ્દર્શનપૂર્વક જે આત્મા સમ્યફચારિત્ર્યની યથાશક્તિ સાધના કરે તે સાધુ.
જે સાધુઓ અરિહંતપદમાં નથી, સિદ્ધપદ પામ્યા નથી; આચાર્ય કે ઉપાધ્યાય પદવી પ્રાપ્ત કરી નથી તે કેવળજ્ઞાનીઓ, મન પર્યવજ્ઞાનીએ. અવધિજ્ઞાનીઓ–બધા– સમ્ફચારિત્ર્યના આરાધક સાધુઓને આ પાંચમાં પદથી નમસ્કાર થાય છે. આ બધાયને સંગ્રહ કરવા માટે આ પદમાં સવ–સર્વ પદ જવામાં આવ્યું છે.
સવાલ : “સવ” પદ અહીં જ કેમ મૂક્યું? ઉપરના પહેલા ચાર પદોમાં પણ તેની જરૂર તો છે જ ને?
ઉત્તર : ઉંબરામાં પડેલે દીપક ઉંબરા ઉપર પ્રકાશ. ફેકવા સાથે ઘરના ઓરડામાં પણ પ્રકાશ ફેલાવે છે તેમ આ દેહલી-દીપ ન્યાયથી આ પાંચમા પદમાં રહેલું “સબૂ” પદ ઉપરને ચાર પદોમાં પણ પોતાને અર્થ–પ્રકાશ ફેલાવે છે એમ સમજીને ઉપરના ચારેય પદેમાં “સવ” પદ જેલું છે એમ સમજવું.
સવાલ: “સવ” પદથી સર્વ સાધુમાં બાવા, જેગી,. સંન્યાસીઓને પણ ન લેવાય?
જવાબ : ના....જરાય નહિ. સાધુ એટલે સમ્યફચારિત્રને આરાધક હોય તે જ લેવાય. જિનાજ્ઞા પ્રતિબદ્ધ પંચ મહાવ્રત તે સમ્યફચારિત્ર્ય. .
વળી “સવ’ને બીજો અર્થ સાર્વ પણ થાય છે. સાર્વ એટલે સર્વજ્ઞ ભગવતેના ચીંધ્યા માર્ગે ચાલતા....
સૂ. ૩
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org