________________
એ જ સમયમાં શિશુપાલવધ મહાકાવ્યના કર્તા કવિ માઘ આ ભૂમિમાં જમ્યા હતા. - જિનદાસ ગણિએ સં. ૭૩૩ માં રચેલી નિશીથ ચૂર્ણમાં અહીંના રૂપા નાણાંના ચલણની હકીકત આ પ્રકારે આપી છે. રુખ્યમય જહાં ભિન્નમાલે વિમ્બલતો એટલે કે સાતમા આઠમા સૈકા પહેલાંથી આ નગર ખૂબ સમૃદ્ધિશાલી હતું જેમાં શ્રાવકોની વિપુલ વસ્તી હતી. જૈન દેરાસરો પણ મોટી સંખ્યામાં વિદ્યમાન હતાં. આનું પ્રમાણ ઉદ્યોતનસૂરિ વિ.સં. ૮૩૫ માં પ્રાકૃતમાં રચેલા કુવલય માલા નામના ગ્રંથની પ્રશસ્તિમાં આપે છે. પ્રશસ્તિનો આ ઉલ્લેખ આપણું ધ્યાન ખેંચે છે :सिवचंदगणि य महयारो ति (१) सो जिण वंदण हेउ कहवि भमतो कमेण संपत्तो। सिरिभिन्नमालणयरम्म संठिओ कप्परुक्खोव्व
શ્રી શિવચંદ્ર ગણિ મહત્ત૨ વિહાર કરતા કરતા ક્રમશ: અહીં જિનવંદન નિમિતે આવ્યા અને શ્રી ભિન્નમાલ નગરમાં કલ્પવૃક્ષની જેમ સ્થિર થયા.
આ ઉલ્લેખ આપણને સૂચવી રહ્યો છે કે સાતમા અને આઠમા સેકાના વચગાળાના સમયમાં અહીંના જિનમંદિરનું પવિત્ર સ્થળ એટલું બધું પ્રસિદ્ધિ પામી ચૂક્યું હતું કે જેની યાત્રા કરતા શિવચંદ્ર ગણિ બીજાઓની જેમ અહીં આવ્યા હતા અને ધર્મના કલ્પદ્રુમની જેમ અહીં જ સ્થિર થયા. એ જ કારણ છે કે એમના શિષ્ય પ્રશિષ્ય ઘર્મની લહાણ કરી આ ગુજરાત દેશને દેવગૃહો જિનમંદિરોથી રમ્ય બનાવી દીધો; એ વિશે પ્રશસ્તિમાં જ આ પ્રકારે ઉલ્લેખ આવ્યો છે "तस्सय बहुया सीसी तववीरे अवयणल द्वि संप्पष्णो रम्मो गुजरदेसो जो हिकओ देवहरएहिं च"
એ પછી એટલે લગભગ સાતમા સૈકાથી લઈને દશમા સૈકા સુધીમાં થયેલા પ્રભાવશાળી આચાર્યોએ આ નગરમાં પદાર્પણ કરીને આ પ્રદેશને પવિત્ર અને રમણીય બનાવ્યો. તેમ મોટી અનુપમ સાહિત્ય કૃતિઓથી સુવાસિત બનાવી જૈન ભંડારને ભરી દીધો; જેના
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org