________________
સમ્યગ્રદર્શન
ક્ષણવારમાં પ્રસનચંદ્ર રાજર્ષિ કે જેમણે ધ્યાનતપમાં વિભાવ દશા આવી જતાં સાતમી નરકે જવું પડે એવા અશુભ કર્મ દલિકે અલ્પ સમયમાં જે એકઠા કરેલ, તે શુદ્ધભાવ આવી જતાં સકામ નિર્જરાએ ક્ષણમાત્રમાં ભશ્મિભૂત કરી નાખ્યા અને કેવળી ભગવંત બની ગયા. સમકિત પામ્યા પછી જ આ સકામ નિર્જરા જીવ કરી શકે છે અને પરમ પદની પ્રાપ્તિ કરી શકે છે તેથી જ સમકિતને મોક્ષનું બારુ કહ્યું છે.
યથાપ્રવૃત્તિકરણ અકામ નિજારાએ થતું હોવાથી ભવ્ય જીવોની જેમ અભવ્ય કે દુર્ભાગ્ય છે પણ ગ્રંથીદેશ સુધી પહોંચી શકે છે. ગ્રંથી દેશને પામેલા જીવો ફરી કમ સ્થિતિની ગુરૂતાને પામતા જ નથી. એવું પણ નથી. કારણ કે ગ્રંથી દેશે એટલે કે યથાપ્રવૃતિકરણમાં જીવ વધુમાં વધુ અસંખ્યાતા સમય સુધી ટકી શકે છે, પછી એ જીવ કાંતે આગળ વધી અપૂર્વકરણ કરી ગ્રંથભેદે આવે અગર તે પાછો હટી મિથ્યાત્વને ફરી પામે. ગ્રન્થી દેશે આવેલ જીવોમાંથી જે જીવ સમ્યગદર્શન ગુણને પામનારા હોય છે તે જીવો જ ગ્રન્થિને ભેદનારા બને છે, જીવ યથાપ્રવૃત્તિ કરણ દ્વારા ગ્રથિદેશે પહોંચાડનારી કર્મસ્થિતિની લઘુતાને પામે છે, અને સ્થિદેશે આવી પહોંચેલો જીવ જ્યારે અપૂર્વ કરણને પામે છે, ત્યારે અપૂર્વકરણ દ્વારા ગ્રંથી ભેદનારે બને છે. - (૩) અપૂર્વકરણ – કમંસ્થિતિની આટલી લઘુતા
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org